Ο Αργύρης Δούρβας είναι δάσκαλος στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και διατηρεί το εξαίρετο ιστολόγιο poetry-or-not / Ποίηση αλλιώς, όπου παρουσιάζει, αναλύει, περιγράφει και "κριτικάρει" αισθαντικά και εμπεριστατωμένα, με διαύγεια, ευαισθησία, γνώση και ενσυναίσθηση ποιητικά έργα νέων και παλιότερων -δοκιμασμένων- ποιητικών φωνών, εξερευνώντας με το βαθύ, ευθύβολο βλέμμα του όσα κρύβονται πίσω και κάτω από λέξεις, σημεία στίξης και παύσεις.
Η παρούσα συλλογή -ουσιαστικά δύο συλλογές σε ένα σώμα, σε έναν τόμο- είναι το πρώτο επίσημο δείγμα προσωπικής γραφής του Αργύρη Δούρβα το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Νεφέλη - με το ωραιότατο εξώφυλλο του έργου της Ράνιας Εμμανουηλίδου "horse rider"-, αποτελείται από δύο ενότητες: το "νεκροταφείο ζώων" (2018) και το "'άλλα ερωτικά" (2020) και αποδεικνύει ότι αν και είναι το πρώτο βήμα ενός πρωτοεμφανιζόμενου -εκδοτικά- ποιητή / ακτινογράφου στιγμών και συναισθημάτων, αφήνει ένα δυνατό χνάρι στον εγχώριο εκδοτικό μας χάρτη. Ο Δούρβας δεν είναι ένας ακόμα ποιητής ανάμεσα σε τόσους άλλους, είναι ένας εμβριθής παρατηρητής ζώντων και τεθνεώντων πλασμάτων (τετράποδων, ερπετών, πτηνών, αμφίβιων, θηρίων), ανθρώπων, εαυτού και πολλαπλών εαυτών, αισθήσεων, χρόνου και αντικειμένων εσωτερικών και εξωτερικών. Με την πένα του αλιεύει λέξεις, συναισθήματα και μνήμες απ΄ το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, τα τραβά στη στεριά, τους φυσά πνοή και τους δίνει υπόσταση και αιωνιότητα. Τα μεταποιεί, τα μεταμορφώνει, τα τοποθετεί με προσοχή το ένα πλάι στο άλλο, τα ζυγίζει, τα απαλλάσει από φόβο, τα ε-ξημερώνει και σκαρώνει υποδειγματικές ποιητικές ιστορίες.
Στην πρώτη ενότητα, "νεκροταφείο ζώων", το ποιητικό υποκείμενο παραδίδει το σώμα του στον αναγνώστη, του βάζει νυστέρι στο χέρι και τον προτρέπει να κάνει άνοιγμα και διερεύνηση σε όσα θάφτηκαν μέσα του. Εδώ, μέσα στο σώμα, η θέα δύο πουλιών που χωρίστηκαν στο πρώτο φώς της άνοιξης, μια δράκαινα συγκάτοικος, ένας ψεύτης βάτραχος με ένα δαχτυλίδι στα εντόσθιά του. Πλάσματα που δραπέτευσαν από τα παραμύθια τους, κήποι και όνειρα και ήχοι από ρέκβιεμ.
Ο ποιητής / αφηγητής ψαρεύει κούφιες χαρές και ένα αστέρι με δόλωμα ένα πορτατίφ, ανάβει τα καντήλια του ουρανού να φέγγουν στα μνήματα του κήπου του, γίνεται μάρτυρας αυτοχειρίας ενός κυνηγού, σκοτώνει τη νυχτερινή μοναξιά του με τη συντροφιά μιας ντροπαλής κατσαρίδας, σκηνοθετεί θανάτους και με το αίμα τους γράφει ποιήματα. Κάνει αναφορά στην επανάσταση και στην πληρωμή της, στην υποταγή μπροστά στην ανάγκη, στην ισότητα δυνατών και αδυνάμων κάτω απ΄το χώμα, στην πίστη του ανθρώπου στη φυλακή του, στο σώμα κάτω από τη γη βορά παλαιών θυμάτων, στον δαίμονα που καταβροχθίζει όσα αποτυπώθηκαν σε μια σελίδα. Μεταμορφώνεται και εκσφενδονίζει στίχους δηλητήριο κατευθείαν στην καρδιά, οικειοποιείται το υλικό των παραμυθιών κάνοντας ήρωες τα ζωά, δίνοντάς τους ανθρώπινα στοιχεία και χαρακτηριστικά, τα κάνει θύτες και θύματα, εραστές και ερωμένες, στίχους στη λάσπη, τους πλέκει μικρά εγκώμια, τους τελεί επιμνημόσυνες δεήσεις.
Σκοτώνει ό,τι αγαπά και το επαναφέρει στη ζωή μέσω του ποιητικού λόγου. Μετατρέπεται σε λύκο που σκοτώνει παραμύθια, φοβίες, ραγισμένες εικόνες.
Στη δεύτερη ενότητα, "άλλα ερωτικά", ο Δούρβας καταθέτει 37 στιγμιότυπα ποιητικής πρόζας, με χαμηλό φωτισμό, οι ψίθυροι γίνονται ουρλιαχτά και τ' αγγίγματα σουγιαδιές. Εδώ, κυρίαρχος τόπος είναι ένα μαύρο πυκνό δάσος κι απο 'κεί ξεκινά η περιπλάνηση της επιστροφής σε παλιό, οικείο τόπο.
Από το δάσος της πολυκατοικίας του αφηγητή, στην έρημο που πάντα έρημος ήταν / είναι / θα 'ναι, στον εξωτερικό χώρο του σπιτιού ενός ερωτικού αντικειμένου. Κι ο έρωτας όπως αρχίζει κι όπως καταλήγει: το ραντεβού, η γνωριμία, η εξέλιξη, τα σώματα που αγκαλιάζονται και κολυμπούν στα υγρά τους, ο χωρισμός και τα δάκρυα που προκαλούν τον κατακλυσμό του Νώε. Οι παγίδες που στήνει ο εαυτός στον εαυτό του, η μοναξιά σαν άδειο νησί χειμώνα άγριο καιρό, το σκοτάδι τ' αξημέρωτο, τα σκίτσα ενός σπιτιού μιας ζωής άλλης, τα άγρια ανθρώπινα ένστικτα, η ανάγκη για έρωτα, ο έρωτας για την εξουσία, η απόδραση από την αγάπη μαζί με τον δεσμοφύλακα.
Στα "ερωτικά", το κορμί ντύνεται πεύκο μ' ένα αηδόνι στα κλαδιά του, το κορμί σπαρταρά από πόθο, ερωτικούς σπασμούς, κραδασμούς, λυγμούς, χωρισμούς, πειρασμούς, τρυπανισμούς.
Οι ήχοι των λέξεων ερωτοτροπούν με το νόημά τους, το ασυνείδητο καθρεφτίζεται στο συνειδητό, η στιγμή γίνεται αιωνιότητα και μετράει το κενό της, ο άνθρωπος διαρρηγνύει εαυτόν και αλλήλους καθώς απελευθερώνει τις σαρκοβόρες αλήθειες και φαντασιώσεις του.
Ο αφηγητής σκάβει τη θάλασσα με υπομονή και επιμονή να διαβάσει το σώμα και τις διαθέσεις της. Είναι ο ίδιος κι είναι ένας άλλος και στήνει ένα παιχνίδι για την καύλα και το φονικό της ερωτικής πράξης, με ανθρώπους πέτρες που, μετά τον έρωτα, γίνονται πέτρες ξανά, σωματίδια σκοτεινής ύλης.
Ένα περιστατικό ασθενείας, του δόκτορος Φρόιντ: οι λύκοι κατασπαράζουν έναν άνθρωπο στο φαλλικό του στάδιο.
Κι ο έρωτας εις σάρκα μία με τον θάνατο για την ανάσταση και τον επόμενο θάνατό του.
Μινιμαλισμός, ρεαλισμός, συμβολισμοί, αλληγορίες, γρίφοι και αινίγματα, γλώσσα συγκινητικά τρυφερή μα και σκληρή σαν θάνατος, λογοπαίγνια, σαρκασμός, ειρωνία και άκρατος ερωτισμός είναι τα βασικά στοιχεία της έξοχης, πολυεπίπεδης, πεζόμορφης ποίησης του Αργύρη Δούρβα που εντός της θαυμαστής οικονομίας και της επικίνδυνης θερμοκρασιακής της κλίμακας εκφράζει και υπαινίσσεται την ερημιά του ενός και του καθενός, τ' ανθρώπινα ψυχιατρικά σύνδρομα, τον τερατόμορφο άνθρωπο που διψά για σάρκα και γεύεται αχόρταγα τους χυμούς της. Εκφράζει άλλα τόσα για ανθρωπόμορφα ζώα που ταπεινώνουν και ταπεινώνονται, σκοτώνουν και σκοτώνονται, θαμμένα ζωντανά στη μνήμη και στις αιχμηρές στροφές των λέξεων, εκφράζει τους ανθρώπους που σπάνε τα δεσμά τους και τρέχουν ελεύθεροι στους δρόμους σέρνοντας πάντα αλυσίδες και συνουσιάζονται, πολλαπλασιάζονται, μένουν μόνοι, ολομόναχοι, σαν δέντρα για ξερίζωμα κι εκείνους που μένουν υποταγμένοι πίσω από κάγκελα, δανεικές ταυτότητες και μάσκες.
Με τη χρήση της εικονοποιίας, της προσωποποίησης, με αναφορές σε τοπία, πράξεις, αντικείμενα, κραυγές, με το στοιχείο της επανάληψης μοτίβων και με έντονο το στοιχείο της σωματικότητας, (τα σώματα, μόνα ή μαζί, γυρεύουν μια αγκαλιά, ενώνονται, εκτονώνονται και φορούν στη συνέχεια την πέτρινη στολή τους) ο Αργύρης Δούρβας έπλασε ένα λογοτεχνικό - ποιητικό σύμπαν πρόκληση/πρόσκληση σε παιχνίδι με πιόνια το πραγματικό, το εξωπραγματικό, το ονειρικό, το οικείο και το ανοίκειο, όπου ο αναγνώστης καλείται να συμμετάσχει ερχόμενος σε αναμέτρηση με τον εαυτό του, με τις έκδηλες και λανθάνουσες πράξεις / σκέψεις του.
Ο τόμος "νεκροταφείο ζώων / άλλα ερωτικά" διαθέτει ποίηση - ασπίδα στις σφαίρες της πεζότητας, είναι ακριβή ποίηση πεζόμορφη με ζάχαρη και δηλητήριο, ένταση, λαγνεία, βάθος, επιδραστικότητητα. Είναι ποίηση που ξεβολεύει γιατί αναμοχλεύει συναισθήματα - πτώματα, γιατί στο σκοτάδι της κάτω από ένα σκιώδες φεγγαρόφως αστράφτουν στιγμιαία οι αλυσίδες της ζωής μας, των όσων δεν αποτινάξαμε και φιλοξενούμε κρυφά / παράνομα ξεχασμένα και θαμμένα στον μέσα μας κήπο, αστράφτει θαμπά εκείνο το μακρινό μας προσωπικό και συλλογικό αστέρι που κουβαλάμε εντός μας: ένοχοι, ερωτευμένοι, ολομόναχοι, ύποπτοι, καχύποπτοι, ηττημένοι, πλανημένοι.
78 πεζοποιητικά "γλυπτά": στο "νεκροταφείο ζώων" / "άλλα ερωτικά", του Αργύρη Δούρβα. Και οι λέξεις παίζουν φανερό κρυφτό με τις πληγές και τους ίσκιους της μνήμης.
Εκδόσεις Νεφέλη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου