Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2024

Δαμιανός Αγραβαράς, Πέτα μακριά, Πέπε

Δαμιανός Αγραβαράς, Πέτα μακριά, Πέπε


Ξεκινάς να διαβάζεις την πρώτη σελίδα του πρώτου διηγήματος, σταματάς την ανάγνωση για λίγο, ρίχνεις μια ματιά στο καλαίσθητο εξώφυλλο, στο όνομα του συγγραφέα, έπειτα στο σύντομο βιογραφικό του στο αυτί του βιβλίου και σκέφτεσαι ότι γράφει θαυμάσια όντας τόσο νέος ηλικιακά κι άλλο τόσο νέος στον χώρο της πεζογραφίας. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίπτωση πρωτοεμφανιζόμενου, ο Δαμιανός Αγραβαράς και η πρώτη του συγγραφική κατάθεση εδώ, με την συλλογή διηγημάτων "Πέτα μακριά, Πέπε" που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Συρτάρι.

Και δεν πρόκειται για μια ακόμα συλλογή διηγημάτων ανάμεσα σε μια πληθώρα άλλων αλλά για μια συλλογή ιδιαίτερα πρωτότυπη υφολογικά και θεματολογικά, με γραφή ηλεκτρισμένη, στακάτη και έντονη εικονοποιία που αφήνει πολύ δυνατό αποτύπωμα στον αναγνώστη με την ολοκλήρωση της ανάγνωσης της κάθε ιστορίας ξεχωριστά αλλά και του συνόλου τους.

Ο ικανότατος και ταλαντούχος Δαμιανός Αγραβαράς είναι ιστορικός, κάτοχος του μεταπτυχιακού τίτλου "Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία και Ιστορία της Τέχνης" του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάζεται στο αρχείο της ΕΡΤ και σε πολύ νεαρή ηλικία, το 2016, έλαβε μέρος στο πρώτο εργαστήρι Νέων Θεατρικών Συγγραφέων του Ιδρύματος "Μιχάλης Κακογιάννης" ενώ κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά.

Στην παρούσα συλλογή δημιούργησε δεκατρία -αξέχαστα- διηγήματα με ήρωες ανθρώπους και πτηνά σε εναλλασσόμενους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Κι αν τα πτηνά δεν είναι οι κεντρικοί χαρακτήρες / αφηγητές στην κάθε ιστορία, παίζουν κυρίαρχο ή συμβολικό ρόλο στην εξέλιξή της. Κοινός, λοιπόν, θεματικός άξονας που συνδέει τα δεκατρία εκρηκτικά διηγήματα είναι η έννοια και η ύπαρξη ενός πτηνού που μιλάει, εκφράζεται, ασφυκτιεί, λυτρώνει και λυτρώνεται, είναι θύμα, είναι θύτης, παρηγορεί, εκδικείται και δρα λειτουργικά στην πορεία των πρωταγωνιστών.

Οι ήρωες των ιστοριών του Αγραβαρά είναι άνθρωποι στα όριά τους ή που τα έχουν ξεπεράσει, έχουν έρθει αντιμέτωποι με την υπέρβαση, είναι μόνοι και μοναχικοί, παλεύουν με τους δαίμονές τους, με τα χρόνια, με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον τους, με έναν έρωτα που αιωρείται ανάποδα, με έρωτες μαχαιριές με μέλι στη μνήμη, έχουν ανεκπλήρωτους πόθους, έχουν ελπίδα, βίωσαν την προδοσία, επαναστατούν, ουρλιάζουν άηχα, κλαίνε, γελούν, τραγουδούν. Πλάσματα αγγελικά καμωμένα με ένδυμα δαίμονα, ζούν στη μεγαλούπολη ή σε μια επαρχία, πενθούν, μισούν, επιθυμούν να απαλλαχθούν απ' ότι τους βαραίνει σαν σκουριασμένη ασήκωτη αλυσίδα. Είναι θύματα εαυτού, σκέψεων, υποταγών, επιταγών, προτροπών, εσωτερικών πυρκαγιών.

    Μια ηλικιωμένη γυναίκα παραδίνεται στον θάνατο από τα φονικά τσιμπήματα των πουλερικών που η ίδια συντηρούσε και τώρα γίνεται τροφή στα εκδικητικά τους ράμφη.
    'Ενας μοναχικός ηλικιωμένος άντρας ζεί σε μια παλιά μονοκατοικία -απομεινάρι άλλων καιρών- ανάμεσα σε νεόκτιστες πολυκατοικίες. Παρέα του ένα κοπάδι γάτες κι ο Πέπε, ο παπαγάλος του, που μαζί του τραγουδά καημούς και πάθη. Κι είναι ένα τραγούδισμα, κι είναι μια εικόνα που ενοχλούν τους "νοικοκυραίους" γείτονες, για να ακολουθήσει ένα πέταγμα και μια είσοδος στην πιο μέσα φυλακή.
    Δυο γυναίκες "χτυπούν" τατουάζ η καθεμιά στο μπράτσο της από ένα κολιμπρί για να τα ενώνουν σμίγοντας τα χέρια τους όπως και τη ζωή τους.
    Μια σύζυγος επαναστατεί μετά από ένα ξύπνημα του κορμιού της κι ένα χορευτικό λίκνισμα και πετά σαν χελιδόνι, αψηφώντας διαταγές και προτροπές.
    Δυο lovebirds τραγουδούν ζωή, χωρισμό και θάνατο μέσα σε μια ροζ τηλεφωνική γραμμή.
    Ένας στρουθοκάμηλος δραπετεύει από τη φυλακή του και ανοίγει τα τσακισμένα του φτερά σε ελεύθερη πτήση προς τις ρίζες του.
    Μια κίσσα κλέβει αυτό που ένας ερωτευμένος άντρας πρόοριζε να χαρίσει στο κορίτσι του εν είδει ένωσης και παντοτινής αγάπης.
    Μια γυναίκα, με άδειο κορμί - δοχείο, με τραυματισμένη ψυχή, επιθυμεί να πετάξει παρέα μ' έναν μικρό αετό και η επιθυμία της πραγματοποιείται με πτώση στο κενό.
    Ο χρόνος που δεν κερδίζεται κι ενα μαντήλι με πελαργούς σε ροζ μπλε ουρανό είναι ό,τι έχει απομείνει από μια χαρά μικρής διάρκειας.
    Μια τελευταία Τετάρτη ενός απαγορευμένου έρωτα με φόντο μνήμης τρία φτερά παγονιού.
    Μια διαφορετική επέτειος γάμου δίπλα στη λίμνη: ανάσα, τέλος κι αρχή, μ' έναν ερωδιό να απογειώνεται τρομαγμένος.
    Ένα περιστέρι συνθλίβεται στις ρόδες ενός αυτοκινήτου που κινείται με ιλιγγιώδη ταχύτητα στο πένθος ενός έρωτα.
    Οχτώ κοράκια ξεφορτώνονται πτώματα θυμάτων του Μαύρου Θανάτου.

Δεκατρία διηγήματα που φλερτάρουν με το γκροτέσκο, με την άλλη πλευρά των πραγμάτων, με την παραβολή, με τη θλίψη που χτίζει απόρθητο φρούριο στην ανθρώπινη ψυχή, με το σκοτάδι και το χλωμό φως έτσι όπως τραμπαλίζονται στη διάρκεια των βίων μας, με πουλιά που έχουν ανθρώπινη λαλιά και σκοτεινά ένστικτα, που παρακολουθούν και βιώνουν χωρισμούς και γκρεμούς στο βαθύ κόκκινο και στο μαύρο της επανάστασης, σε πρωτοπρόσωπες, δευτεροπρόσωπες και τριτοπρόσωπες αφηγήσεις κινηματογραφικής ροής και αισθητικής.

Ο Αγραβαράς, με μαεστρία, νεύρο και πυρετό, φιλοτέχνησε δεκατρία έργα τέχνης - στιγμιότυπα βίων σε κομβικό σημείο. Βίων οικείων, διπλανών, σχεδόν εαυτών, κουκκίδες σε τεράστιο χάρτη τραυμάτων. Χωρίς επιτήδευση, με χρήση σκληρών ρεαλιστικών εικόνων και περιγραφών, με καλοζυγισμένη και καθαρή έκφραση, ο νεαρός συγγραφέας άνοιξε τα φτερά του με αυτό το πρωτόλειο εξαιρετικό έργο του -ένα κόκκινο ρόδι σπασμένο εντέχνως σε δεκατρία κομμάτια- και "κέντησε" ιστορίες που παίζουν με το φως, τη σκοτεινιά, την πραγματικότητα πίσω από μισόκλειστα βλέφαρα και την αλληγορία. 

Τα διηγήματα του Αγραβαρά αποκαλύπτουν την πάλη με το παράλογο και τα προσωπικά σκοτεινά αδιέξοδα, τους καθημερινούς αγώνες για ύπαρξη, οξυγόνο κι ελευθερία, τα πετάγματα που δεν μας επιτρέπονται αλλά επιθυμούμε διακαώς μακριά από καταιγίδες και σύννεφα - τέρατα.

Μια αξιέπαινη συλλογή διηγημάτων, μια αξιοπρόσεκτη πρώτη εμφάνιση στην πεζογραφία, ο Δαμιανός Αγραβαράς που θα μας απασχολήσει μελλοντικά.
 
 
Εκδόσεις  Συρτάρι

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου