Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2022

Γιάννης Τσίρμπας, Όσο περιμένεις να συμβεί

 
Γιάννης Τσίρμπας, Όσο περιμένεις να συμβεί

Ήταν το 2013 όταν πρωτοήρθαμε σε επαφή με την πένα του Γιάννη Τσίρμπα διαβάζοντας την εξαιρετική του νουβέλα "Η Βικτώρια δεν υπάρχει" (εκδόσεις Νεφέλη) που αργότερα είχε την τύχη να μεταφραστεί και να κυκλοφορήσει στη Γαλλία και στον Καναδά και να μεταφερθεί στον κινηματογράφο από τον Γιάννη Σακαρίδη το 2016, με τίτλο "Amerika Square" και με πρωταγωνιστές τους Γιάννη Στάνκογλου, Μάκη Παπαδημητρίου, Ερρίκο Λίτση, Θέμιδα Μπαζάκα και Βασίλη Κουκαλάνι, αποσπώντας σημαντικά βραβεία.
 
Ο Γιάννης Τσίρμπας έχει δημοσιεύσει διηγήματά του σε λογοτεχνικά ηλεκτρονικά περιοδικά και έχει συμμετάσχει σε συλλογικά έργα. Είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης στο πανεπιστήμιο Αθηνών, αρθρογράφος και συγγραφέας, ιδιότητα με την οποία είναι ευρύτερα γνωστός στο αναγνωστικό κοινό. Και μόλις επέστρεψε στα εκδοτικά πράγματα με τη νέα του θαυμάσια συλλογή διηγημάτων που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg.
 
Δεκατρία διηγήματα απαρτίζουν την παρούσα ανθολογία, συνδυάζουν ποικίλες μορφές αφήγησης - πρωτοπρόσωπη, δευτεροπρόσωπη, τριτοπρόσωπη, εξομολογητική, ημερολογιακή - και διαθέτουν διαβρωτικό χιούμορ, ωμές αλήθειες και εναλλαγή κωμικών και θλιβερών σκηνών. Κοινό νήμα που συνδέει τις δεκατρείς ιστορίες αυτού του καλαίσθητου μικρού τόμου είναι ο έρωτας - είτε εκπληρωμένος, είτε ανεκπλήρωτος - με την αλήθεια του, την απάτη του, την ελπίδα του, τις ματαιώσεις του, τα φτερά του, τις μαχαιριές του, την απουσία του και την αναζήτησή του.
 
Οι ήρωες του Τσίρμπα κάτι περιμένουν να συμβεί, μια εξέλιξη κυρίως θετική αλλά όπως συχνά γίνεται , τα πράγματα παίρνουν διαφορετική τροπή από την αναμενόμενη.

Συναισθηματικά φορτισμένες, υποβλητικές, μικρές και μεγάλες, οι στιγμές και οι σκηνές της καθημερινότητας και φέτας ζωής των πρωταγωνιστών περιγράφονται και "σκαλίζονται" από την πένα του συγγραφέα ,με αμεσότητα, απλά και ρεαλιστικά και εναλλάσσουν το συναίσθημα κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης. Προκαλούν αβίαστα γέλιο ή δάκρυα, προβληματίζουν και συγκινούν γιατί κάτι θυμίζουν απ 'όσα ο καθένας από εμάς περίμενε ή ακόμα περιμένει να συμβεί. Οι ιστορίες εκτυλίσσονται στο σήμερα και κάποιες μας γυρίζουν λίγο πιο πίσω στο χρόνο, στις δεκαετίες του ΄80 και του '90, οπότε αυτόματα, οι μνήμες των αναγνωστών άνω των 35, γύρω στα 40, μετά τα 40, αναμοχλεύονται, βγαίνουν από τον ύπνο τους και ζωντανεύουν.
 
Παιδικά χρόνια, σχολική ζωή, εφηβεία, πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, πρώτες ανομολόγητες απογοητεύσεις, τα πρώτα χτυποκάρδια που προκαλούν έναν άκρατο ενθουσιασμό ή έναν άλυτο κόμπο στο λαιμό, τα απομεινάρια μιας πρόσκαιρης αγάπης. Όλα έρχονται και αιωρούνται κάπου μπροστά μας σε μακρινό ή κοντινό πλάνο. Για να έρθει μαζί και η ταύτιση του αναγνώστη με τους στέρεα δομημένους χαρακτήρες και τα κωμικοτραγικά περιστατικά τους.
 
Οι πρωταγωνιστές των διηγημάτων έχουν βιώσει τον έρωτα ώσπου έρχεται το τέλος του με κάτι σκόρπια ενθύμια όπως μια σκούπα - ρομπότ που τριγυρίζει δίχως χάρτη σε νέο διαμέρισμα μοναχικού βίου και θυμίζει παλιά κοινή συνύπαρξη σε κοινή επικράτεια. Άλλοι εκφράζουν τον έντονο θυμό τους σε ένα παραληρηματικό διακεκομμένο ηχογραφημένο μονόλογο, γυρεύοντας ένα κόκκο αγάπης. Υπάρχει η σούπα στα τοιχώματα, και τα λάθος υλικά που θα της δώσουν μια γεύση εξάτμισης. Υπάρχει ένα σπαρταριστό χρονικό μιας δισέλιδης επιστολής που φεύγει από τον αποστολέα της, δεν φτάνει ποτέ στον προορισμό της και επιστρέφει για να διαβαστεί ανάποδα. Υπάρχει το σώμα με το παραμορφωμένο στέρνο και τους σιδερένιους πνεύμονες στην πρώτη του ερωτική έκρηξη. Και η άλλη ερωτική επαφή δευτερολέπτων, μπροστά στον ανεμιστήρα, που δίνει ύψος και γερό πάτημα. Στο ημερολόγιο του δεύτερου δεκαπενθήμερου του Αυγούστου του ΄91, ο έφηβος ήρωας καταγράφει την Πτώση του Τείχους με την παράλληλη δική του πτώση από το Mercier ποδήλατό του, τη μοναξιά του και τη σκέψη του σε μια Μαρία. Ένα τουρνουά μπάσκετ στον Πανελλήνιο αποδεικνύεται "πληγή" για τον ανήλικο αφηγητή.
 
Αγκάθια στην καρδιά και στο χέρι, από ένα τυχαίο άγγιγμα. Κι ένα σύντομο ειδύλλιο ανάμεσα σε ένα αγόρι κι ένα κορίτσι του Δημοτικού, σαν σύννεφο που φέρνει πρωτοβρόχια ήττας.

Ιστορίες ολόπικρες, γλυκόπικρες, χιουμοριστικές, με εκλάμψεις και ναυάγια του έρωτα και της επιθυμίας, της αρχής του τέλους ή του τέλους μιας αρχής αδέξιας και καταδικασμένης. Η παιδική / εφηβική καρδιά πάλλεται όσο περιμένει κάτι να συμβεί, η ενήλικη καρδιά μαζεύει τα κομμάτια της, προχωρά μισό βήμα μπροστά και δυο βήματα πίσω περιμένοντας να επανακολληθούν τα φτερά της και να ξεκινήσει το πέταγμα ως εκείνο που θα συμβεί.
 
Ο Γιάννης Τσίρμπας δημιούργησε αυτά τα εξαιρετικά καλοδουλεμένα διηγήματα σε απλή, καθημερινή και ελκυστική γλώσσα, με απόλυτο μέτρο και ρεαλισμό, χωρίς να ωραιοποιεί τις καταστάσεις. Αντιθέτως, τις παρουσιάζει όπως είναι ή όπως βιώθηκαν και το αποτύπωμά τους είναι παραπάνω από δυνατό.
 
Οι δεκατρείς ιστορίες στο " Όσο περιμένεις να συμβεί " θα μπορούσαν να διαβαστούν και ως μια αντίστροφη σπονδυλωτή νουβέλα ενηλικίωσης, με τον έρωτα όπως φαντάζει στα παιδικά μάτια σαν θεαματικό πυροτέχνημα, με την ερωτική επιθυμία να εκτοξεύει βέλη και να μεταμορφώνει μέλη για να καταλήξει αργά ή γρήγορα σε σωρό στάχτης που, πάντα και για πάντα, θα εκπνέει ίχνη καπνού.
 
Το ελληνικό διήγημα ζει και συνεχίζεται και εδώ έχουμε μια εξαιρετική στιγμή του. Από τον Γιάννη Τσίρμπα.
 
 
 
Εκδόσεις Gutenberg

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου