Δευτέρα 9 Οκτωβρίου 2023

Μισέλ Ουελμπέκ, ΚΑΠΟΙΟΙ ΜΗΝΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ, Οκτώβριος 2022 - Μάρτιος 2023

Μισέλ Ουελμπέκ,  ΚΑΠΟΙΟΙ ΜΗΝΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ, Οκτώβριος 2022 - Μάρτιος 2023
Ήταν λίγο καιρό πριν, όταν στο άκουσμα της επικείμενης κυκλοφορίας ενός νέου βιβλίου του Μισέλ Ουελμπέκ οι περισσότεροι αναγνώστες περίμεναν ένα καινούργιο εκρηκτικό και σκανδαλώδες μυθιστόρημα από το σκοτεινό, άτακτο και "κακό παιδί" των γαλλικών γραμμάτων. Το νέο πόνημα του Ουελμπέκ κυκλοφόρησε πολύ πρόσφατα, όπως πάντα, από τις εκδόσεις του Βιβλιοπωλείου της Εστίας και δεν είναι μυθοπλασία παρά ένα εκτενές εξομολογητικό κείμενο, μια ομολογία του συγγραφέα για όσα  τον ταλαιπώρησαν και τον στιγμάτισαν -δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ουελμπέκ βιώνει δυσφήμιση και μπαίνει σε προσωπικές περιπέτειες- κατά το εξάμηνο από τον Οκτώβριο του 2022 εως τον Μάρτιο του 2023.

Ο Μισέλ Ουελμπέκ είναι από τα πρόσωπα που δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις μιας και αποτελεί ένα από τα κορυφαία ονόματα της σύγχρονης γαλλόφωνης πεζογραφίας. Πολυβραβευμένος, πολυσχιδής και αιρετικός πεζογράφος, ποιητής, δοκιμιογράφος και σεναριογράφος, συχνά απασχολεί τον Τύπο είτε με την κυκλοφορία ενός νέου έργου του είτε με ατυχείς, προκλητικές δηλώσεις του σε συνεντεύξεις. Διαθέτει μια οξυδερκή και διαπεραστική ματιά στα πράγματα και στον σύγχρονο κόσμο και δεν διστάζει να εκφράσει ανοιχτά τις απόψεις του, συχνά αυθόρμητα, χωρίς φίλτρο, ατυχώς ή με μια δόση ναρκισσισμού γνωρίζοντας ότι θα ταράξει τα κοινωνικοπολιτικά ύδατα και θα στρέψει τους προβολείς πάνω του. Η γραφή του είναι άμεση, πάντα ωμή, αποκαλυπτική, προκλητική και καυστική, χωρίς ίχνος λυρισμού και καλολογικών στοιχείων.

Στα έργα του έχει την τάση να καταπιάνεται με ζητήματα που αφορούν τη χώρα του, τους συμπατριώτες του και τις εμμονές τους, τη νέα τάξη πραγμάτων, την πολιτική και την πρόσφατη ιστορία, τη θρησκεία, τον φονταμενταλισμό, την τεχνολογία, την τρομοκρατία και την σεξουαλικότητα και μέσω της μυθοπλασίας του εκφράζει απροκάλυπτα τα σεξουαλικά και ψυχολογικά προβλήματα των δυτικών κοινωνιών, το αίσθημα μοναξιάς, αποτυχίας και ανεπάρκειας του σύγχρονου ανθρώπου και την πτώση του σε μαύρο βυθό κατάθλιψης. Καταρρίπτει τις θεωρίες περί σεξουαλικής απελευθέρωσης, δείχνει με το δάχτυλο το οριστικό τέλος των μεγάλων θρησκευτικών και πολιτικών ιδεών στον δυτικό κόσμο των καιρών μας και βάζει στο συγγραφικό του μικροσκόπιο τον άνθρωπο και τα αδιέξοδά του (κοινωνικά, ερωτικά, πολιτικά) και την χρεωκοπία του, κυριολεκτικά και μεταφορικά, καθώς και την χρεωκοπία της τέχνης, του πολιτισμού, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, της πολιτικής, των θεσμών και των νόμων και της αψεγάδιαστης εξωτερικής εικόνας των πραγμάτων που οδηγεί το άτομο σε ένα μάταιο αγώνα κατάκτησης της τελειότητας και που, μοιραία, συντελεί σε μια μόνιμη αίσθηση του ανικανοποίητου.

Υπάρχουν εκείνοι που εξυμνούν και αποθεώνουν τον Ουελμπέκ και το συγγραφικό το έργο -που σαφώς έχει επηρεάασει νεότερους ομότεχνούς του-  κι εκείνοι που απεχθάνονται ακόμα και το όνομά του και τον κατηγορούν ως μισογύνη, ρατσιστή, αισχρό, αγενή, ναρκισσιστή και ατάλαντο με μηδενικό ύφος έκφρασης στη γραφή του.

Στην εγχώρια αγορά, τα βιβλία του φιγουράρουν συχνά στις λίστες των ευπώλητων. Μια μεγάλη μερίδα του ελληνικού αναγνωστικού κοινού απολαμβάνει να τον διαβάζει προκειμένου να νιώσει τον ηλεκτρισμό και την κοφτερή λεπίδα της αιχμηρής πένας του αλλά και να βιώσει εκείνο το "ξεβόλεμα" που προκαλούν οι "προφητείες" αυτού του αντισυμβατικού, ιδιοφυούς συγγραφέα - σταρ, που πάντα έχει τον τρόπο να προκαλεί το ενδιαφέρον.

Άκρως ενδιαφέρον, λοιπόν, και αυτό το πιο πρόσφατο βιβλίο του στο οποίο ο Ουελμπέκ ομολογεί τις πρόσφατες περιπέτειές του με αφορμή δυο συγκεκριμένα περιστατικά που δυσκολεύεται να ξεχάσει.

Το πρώτο γεγονός έχει να κάνει με όσα προκάλεσαν οι δηλώσεις του σε συνέντευξη που παραχώρησε στον Μισέλ Ονφρέ για λογαριασμό του περιοδικού Front Populaire και ήταν δηλώσεις, προφανώς χωρίς ίχνος προσοχής στη διατύπωσή τους, που ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων. Εν ολίγοις, ο Ουελμπέκ έστρεψε τα πυρά του εναντίον των μουσουλμάνων καθώς δήλωσε πως οι Γάλλοι δεν επιθυμούν να αφομοιωθούν οι -ξένοι, επικίνδυνοι, παραβάτες- μουσουλμάνοι στη χώρα και ή να σέβονται τους νόμους ή καλύτερα να απελαθούν ή να φύγουν. Οι δηλώσεις του δένουν κατά κάποιο τρόπο με το εκρηκτικό του αμφίσημο μυθιστόρημα "Υποταγή", του 2015. Ο ιμάμης του Μεγάλου Τζαμιού του Παρισιού εξέφρασε την πρόθεσή του να κινηθεί νομικά κατά του Ουελμπέκ και ο συγγραφέας δήλωσε βαθιά μετανιωμένος για όσα είπε. Η μεταξύ τους σύγκρουση έληξε ειρηνικά εκτός δικαστικών αιθουσών. Ο Ουλεμπέκ ζήτησε από τον εκδότη του περιοδικού να αποσύρει το τεύχος με τη συγκεκριμένη συνέντευξη, κάτι που τελικά δεν έγινε, και έτσι οι εχθροί του Γάλλου προβοκάτορα γραφιά αυξήθηκαν εντός και εκτός της μουσουλμανικής κοινότητας.

Το δεύτερο γεγονός, το οποίο καταλαμβάνει και το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου, έχει να κάνει με ένα ερωτικό βίντεο όπου συμμετέχει ο συγγραφέας, μια ερωτική ταινία που γυρίστηκε στην Ολλανδία με πρωταγωνιστές τον ίδιο τον Ουελμπέκ, την σύζυγό του και μια γυναίκα ακόμη, υπό τη σκηνοθεσία της "Κατσαρίδας", όπως αποκαλεί ο Ουελμπέκ τον σκηνοθέτη.

Η γυναίκα που συμπρωταγωνιστεί έχει το ψευδώνυμο "Γουρούνα" ενώ δυο ακόμα γυναίκες που παίρνουν μέρος στην ιστορία αποκαλούνται "Οχιά" και "Γαλοπούλα".  Η "Γουρούνα" συνηθίζει να ανεβάζει αποσπάσματα των ιδιωτικών της στιγμών στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα στην πλατφόρμα Onlyfans, κάτι που ο Ουελμπέκ γνώριζε εξ αρχής. Εκείνο που δεν γνώριζε ή διέφυγε της προσοχής του ήταν ότι στο συμφωνητικό του με την "Κατσαρίδα" υπήρχε ένας όρος σχετικός με την ελεύθερη ανάρτηση του επίμαχου βίντεο στο διαδίκτυο. Ο Ουελμπέκ είτε αγνόησε είτε δεν διάβασε καν το συγκεκριμένο σημείο του συμφωνητικού και δεν κατάφερε να αποτρέψει το μοιραίο. Κι ενώ κινήθηκε νομικά, τόσο το γαλλικό όσο και το ολλανδικό δικαστήριο απέρριψαν το αίτημά του για απαγόρευση μετάδοσης της ταινίας.

Ο συγγραφέας δηλώνει μετάνοια και πικρία καθώς και την αίσθηση ότι έπεσε θύμα πλεκτάνης των Ολλανδών αλλά και θύμα του εαυτού του, των παθών και των λαθών του.

Και εδώ, στο "Κάποιοι μήνες της ζωής μου", καταγράφει και παραθέτει τα δυο γεγονότα που του προκάλεσαν μπελάδες και τα διανθίζει ευφυώς με φιλοσοφικές σκέψεις του. Παράλληλα, μοιράζεται, απολογείται, αυτοσαρκάζεται, εξομολογείται, παραδέχεται τις ήττες του και τις αδυναμίες του ενώ δεν παραλείπει να σατιρίσει την φύση των αρσενικών, την γαλλική δικαιοσύνη, τη δημοσιότητα, την επιτυχία και την αποτυχία κάθε σεξουαλικής πράξης.

Απελπισμένος -μες στο γελοίον του πράγματος- σαν τον ναυαγό που βρίσκεται στο μέσο άγριας φουρτουνιασμένης θάλασσας, πιάνεται από τη σανίδα σωτηρίας που του προφέρουν το χαρτί και το μολύβι και γράφει για να σωθεί από τα ρεύματα -τα στόματα, τα αυτιά, τα μάτια- που απειλούν να τον τραβήξουν στο βυθό.

Ο Γιώργος Καράμπελας μεταφράζει υποδειγματικά -και δεν είναι η πρώτη φορά- ένα ακόμα απολαυστικό, μη μυθοπλαστικό, κείμενο του  βραβευμένου "ατίθασου παιδιού" των γαλλικών γραμμάτων.


Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου