Hans Fallada, Ο εφιάλτης

 

 

Το πιο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Hans Fallada, το μικρότερο σε έκταση και ένα εκ των σημαντικότερων του συνόλου της εργογραφίας του, "Ο Εφιάλτης", κυκλοφόρησε πολύ πρόσφατα σε υποδειγματική μετάφραση των Άγγελου Αγγελίδη και Μαρίας Αγγελίδου, από τις εκδόσεις Gutenberg στη μεγαλειώδη σειρά των κλασικών αριστουργημάτων Orbis Literae.
 

Πιστή αναπαράσταση μιας περιόδου από τον Απρίλιο του 1945 έως το καλοκαίρι του 1946, αυτό το λογοτεχνικό έπος απόγνωσης και αντοχής αντικατοπτρίζει την απάθεια ενός ολόκληρου λαού και τις ολέθριες συνέπειες του ναζισμού και του πολέμου που, όπως κάθε πόλεμος, φέρνει μονάχα θάνατο και καταστροφή.  Ο κεντρικός χαρακτήρας του έργου, ο δρ. Ντολ - alter ego του Φάλαντα - ζει  με την αρκετά νεότερή του σύζυγο, Άλμα, σε μια μικρή πόλη της Γερμανίας που βρίσκεται υπό την διοίκηση του Κόκκινου Στρατού. Ο Ντολ βασανίζεται από νυχτερινούς και ημερήσιους εφιάλτες, από φόβο, από ενοχές για όσα ήξερε, όσα δεν είπε και δεν έκανε. Η συλλογική απάθεια γύρω του είναι μαχαίρι στα σωθικά του. Υπό την σοβιετική εξουσία, ο δρ. Ντολ εκτελεί διαταγή να γίνει δήμαρχος της πόλης. Βαρύ το αξίωμα, δύσκολο το έργο! Η ψυχή και το σώμα του, ήδη καταπονημένα, καταρρέουν. Εγκαταλείπει τα πάντα και μαζί με την - επίσης άρρωστη - σύζυγό του επιστρέφουν στο κατεστραμμένο Βερολίνο σε προσπάθεια εκκίνησης νέας ζωής και ανάκτησης του παλιού τους σπιτιού. Κι εκεί ζουν τον εφιάλτη της γραφειοκρατίας, του σάπιου συστήματος υγείας, της διαφθοράς, της απάτης, της αισχροκέρδειας. Οι πολίτες σε εσωτερική διαμάχη, Γερμανοί εναντίον Γερμανών σε πόλεμο μετά τον πόλεμο. Άνθρωποι σκιές στα ερείπια που δεν τολμούν να ελπίσουν. Ανάμεσά τους, ο Ντολ και η Άλμα, εθισμένοι στη μορφίνη, παραδομένοι στο σκοτάδι της εποχής, προσπαθούν να βρουν την οδό που θα τους οδηγήσει πίσω σε μια ζωή που θα λέγεται ζωή. Περνούν δια πυρός και σιδήρου, λυγίζουν, πέφτουν, σηκώνονται, τινάζουν από πάνω τους τη σκόνη των χαλασμάτων, κάνουν βήματα ξανά για να ανταμώσουν τη ζωή που συνεχίζεται ακόμα κι αν τριγύρω επικρατούν οδύνη και νύχτα. Γιατί ο Κόσμος θα νυχτώνει για να μπορεί να ξημερώνει.
 

Τοιχογραφία της μεταπολεμικής Γερμανίας με λεπτομερή εφιαλτική ατμόσφαιρα παράλυσης της χώρας και των ανθρώπων της, χειρουργικής ακριβείας ψυχογραφική αποτύπωση των ηρώων και πίστη απεικόνιση της πραγματικότητας, από έναν κορυφαίο συγγραφέα που μετουσίωσε τη μαύρη Ιστορία της χώρας του σε υψηλή τέχνη.

 

 

Μετάφραση: Άγγελος Αγγελίδης / Μαρία Αγγελίδου
Εκδόσεις Gutenberg/Orbis Literae