Kurt Tucholsky, Σούρουπο ή χάραμα; (Δημοκρατία της Βαϊμάρης, αντισημιτισμός, σάτιρα)

Ένας εξαιρετικά προσεγμένος μικρός τόμος που περικλείει μερικά από τα σημαντικότερα χρονογραφήματα ενός εκ των κορυφαίων γραφιάδων της περιόδου της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, του Kurt Tucholsky, συγγραφέα, δημοσιογράφου και κριτικού τέχνης.
 

Δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά της Γερμανίας τότε, μοιάζουν απίστευτα σύγχρονα και ταιριαστά με το χάος και τη θολούρα του κόσμου, σήμερα. Με φωνή και ύφος που σηκώνουν κεφάλι και ανάστημα και με γλώσσα αιχμηρή απέναντι στην εξουσία και το κατεστημένο, ο συγγραφέας πετυχαίνει να αποτυπώσει επ' ακριβώς το κλίμα της εποχής και να ζωγραφίσει με σκούρες αποχρώσεις το πορτραίτο μιας χώρας λίγο πριν την άνοδο του ναζισμού.
 

"Ημίφως", "Βερολίνο! Βερολίνο!", "Επισκόπηση της Εθνικής Οικονομίας" και "Τι επιτρέπεται στη σάτιρα;" είναι τα τέσσερα πεζογραφικού χαρακτήρα χρονογραφήματα που άλλοτε προκαλούν χαμόγελο κι άλλοτε έντονο προβληματισμό, αναλογιζόμενοι και συγκρίνοντας τις ομοιότητες της εποχής που περιγράφει ο Tucholsky με τις ανησυχητικές αντίστοιχες της δικής μας.

 

Ειρωνική διάθεση και κοφτερή αναφορά στο Βερολίνο που, ενώ εντυπωσιάζει με την πληθώρα των αγαθών του, τελικά αποδεικνύεται ανεπαρκής τόπος για τους ανθρώπους που πετάνε ανέμελα στους αιθέρες της ψευδοευδαιμονίας και της κατανάλωσης. Το Ημίφως προκαλεί σύγχυση, δεν είναι ξεκάθαρο αν είναι σούρουπο ή χάραμα. Πικρόχολο σχόλιο για την Εθνική Οικονομία και τον υπερπληθωρισμό. Και τα λόγια του συγγραφέα: "Τι επιτρέπεται στη σάτιρα;  - Τα πάντα." παραμένουν επίκαιρα και ξύνουν πληγή.

 

Η θαυμάσια μετάφραση και επιμέλεια είναι καρπός δουλειάς και συνεργασίας μελών του Σωματείου Μεταπτυχιακών Σπουδών Γερμανικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Επεξηγηματικά - μικρής έκτασης - κεφάλαια μετά το τέλος του κάθε κειμένου και επιφωτιστικά επίμετρα για το ιστορικό πλαίσιο της εποχής σε παραλληλισμό με την συγγραφική και δημοσιογραφική καριέρα του Tucholsky και για τον σύντομο βίο του.

 

 

Μετάφραση: 

Κάτια Αλεβιζοπούλου, Ελένη Βίσκα, 

Παναγιώτα Καλογερά, Ειρήνη Κορώνη, 

Αθανασία Σύρρου, Ηρώ Τσατσαρώνη

Εκδόσεις Κριτική