Δευτέρα 14 Μαρτίου 2022

Γουίλιαμ Χ. Γκας, ΤΟ ΤΟΥΝΕΛ

Γουίλιαμ Χ. Γκας, ΤΟ ΤΟΥΝΕΛ

Ονομάζεται Γουίλιαμ Φρέντερικ Κόλερ. Είναι διακεκριμένος καθηγητής πανεπιστημίου κάπου στις μεσοδυτικές πολιτείες της Αμερικής. Δίνει διαλέξεις, γράφει βιβλία, υπομνήματα, άρθρα. Κάποτε ονειρευόταν να γίνει ποιητής αλλά στην πορεία εγκατέλειψε την Ποίηση και καταπιάστηκε με την Ιστορία, την "άβυσσο των αιώνια καταδικασμένων", γιατί η Ποίηση είναι φωτιά, ερημιά, εξέγερση ενώ εκείνος απολάμβανε τις μηχανορραφίες της Ιστορίας και τα χοροπηδητά πάνω στους τάφους των ιστορικών γεγονότων.  Ο Κόλερ είναι ιδρυτής του μελλοντικού ΚτΑ (Κόμμα των Απογοητευμένων). Μισεί τους πάντες και τα πάντα επειδή μισεί κυρίως τον εαυτό του.
 
Το τελευταίο του βιβλίο έχει τίτλο "Ενοχή και αθωότητα στη χιτλερική Γερμανία", μόλις έχει ολοκληρωθεί και αυτό που απομένει είναι η προετοιμασία της εισαγωγής του. Ξεκινώντας τις πρώτες γραμμές αυτού του προλογικού σημειώματος, ο Κόλερ οδηγείται σε ξαφνικό αδιέξοδο, οι σκέψεις του λοξοδρομούν, ξεκινά την εισαγωγή της ζωής του και η Ιστορία της ιστορίας του ξυπνά από τη νάρκη της και του τρώει σάρκα και νου. Σε μια μάχη μεταξύ τους, όσο ο Κόλερ Την αποκαλύπτει τόσο Εκείνη τον σκεπάζει με τόνους χώμα, ρίζες και οστά.
 
Η ιδέα της εισαγωγής του μεγάλου του έργου για τη χιτλερική Γερμανία εξανεμίζεται καθώς αποτελεί μια μελέτη σαν αχανές τούνελ και ο αφηγητής - alter ego του συγγραφέα - με όπλο την παραληρηματική ακατάπαυστη ροή του λόγου, γυρεύει μια έξοδο , οπότε, αντ' αυτού, αρχίζει να σκάβει τη ζωή του και όλα εκείνα που συνέβαλλαν στο να γίνει αυτό που Είναι: τα παιδικά του χρόνια, οι σπουδές στη Γερμανία, οι αποτυχημένες ερωτικές του σχέσεις, ο ακόμα πιο αποτυχημένος του γάμος, οι άνευρες σεξουαλικές του συνευρέσεις, τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα που γίνονται ένα μαζί του.  Κάθε φτυάρισμα και μια μνήμη που ξεθάβεται.  Βαθύ σκάψιμο στην Ιστορία, στη φιλοσοφία, στη γλώσσα, στη γραφή, στον τρόπο σκέψης, στα όνειρα που χάνουν την πορεία τους, στην ψυχή που δηλητηριάζεται, λυγίζει, πέφτει και ορθώνεται. Σκάψιμο στους σύγχρονους κακούς που έγιναν κακοί αφού προηγουμένως υπήρξαν ήρωες. Σκάψιμο στην αδεξιότητα στιγμών και συναισθημάτων, στο Κακό που κυριαρχεί, στην απαίτηση και τη μανία των μαζών για τυραννία , στην ανθρώπινη φύση και στο τέρας που κατοικοεδρεύει, κρυφά και ολοφάνερα, στην καρδιά της.
 
Ο Γουίλιαμ Κόλερ ξεκινά έναν αδιάκοπο εσωτερικό χειμαρρώδη μονόλογο θυμού, μίσους, σάτιρας, πικρής παραδοχής και άρνησης, ωμότητας και λυρισμού. Οι λέξεις του εκτοξεύονται συλλήβδην, προκαλούν πόνο και ακατάσχετη αιμορραγία γιατί περιέχουν αλήθειες για την μαζική κουλτούρα, για την παιδική ηλικία, την ανατροφή, τα καταπιεσμένα συναισθήματα, τα "πρέπει" και τα "μη", για την αποτυχία των ερώτων και των σχέσεων, για την ακόρεστη δίψα για εξουσία, για το μίσος που οργιάζει, για το Θεό και τον άνθρωπο σαν πεταμένα ταμπόν στα σκουπίδια, για την ευτυχία που δεν έχει φίλους στο Χρόνο και στην Ιστορία, για τη βία που είναι η έκρηξη της απογοήτευσης, για την επιθυμία για εκδίκηση, για το κάθε είδους κοινωνικό συμβόλαιο που αδικεί, προσθέτει, αφαιρεί και στερεί το δικαίωμα του ευ ζην στους ανθρώπους και τους μετατρέπει σε θύματα, θύτες και φασιστικές υπάρξεις, με τον φασισμό παρόντα ακόμα και κατά τη διάρκεια προετοιμασίας ενός οικογενειακού γεύματος. ακόμα και την ώρα σμιξίματος σωμάτων και αισθήσεων, ακόμα κι όταν ένας άνθρωπος γίνεται ο καθρέφτης ενός άλλου.
 
Το σκάψιμο δεν έχει μονάχα αλληγορικό χαρακτήρα αλλά και πραγματικό, από τη στιγμή που ο Κόλερ κατεβαίνει στο υπόγειο του σπιτιού του, και στα βάθη του εαυτού του, και σκάβει το δικό του Τούνελ, τη δική του διαφυγή από το στρατόπεδο συγκέντρωσης της καρδιάς του, της ύπαρξής του και του γάμου του. Γεύεται το χώμα, γίνεται ένα σκουλήκι κάτω απ' τη γη που σέρνεται, θυμάται, αφοδεύει, ξερνά, ανακαλύπτει! Ο Κόλερ σιχαίνεται τη ζωή του και ψάχνει, ανάμεσα στη ζάχαρη και στα σκατά της ανθρωπότητας, σημάδια φωτός της ζωής που δεν έζησε και που τον έριξε στην παγίδα του μίσους, του τέρατος που πληγώνει και πληγώνεται, εξουσιάζει και εξουσιάζεται.
 
Η αλκοολική μητέρα, ο μεγαλομανής μισαλλόδοξος πατέρας, η πρώτη αγάπη, ο καθηγητής μέντορας στα χρόνια των σπουδών στη Γερμανία, η σύζυγος, τα παιδιά, η ερωμένη, οι φοιτητές, οι συνάδελφοι ακαδημαϊκοί, η κατανόηση και η άρνηση των εγκλημάτων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η μοναξιά, η παχυσαρκία, η βουλιμική χώρα του, το μικρό πέος, οι ανύπαρκτοι φίλοι και οι υπαρκτοί αμέτρητοι εχθροί, τα στιγμιότυπα των παιδικών χρόνων, τα τετράγωνα κουτάκια της καθημερινότητας, όλα στο στόχαστρο του Κόλερ. Τα κενά του, ο ναρκισσισμός του, το πολύ και το τίποτα, τα γραπτά του, τα συρτάρια, τα μεγάλα λάθη και πάθη, γεμίζουν με το χώμα του τούνελ και γίνονται σωρός στο σαλόνι -τάφο.
 
Ο Γουίλιαμ Γκας ξεκίνησε τη συγγραφή του "Τούνελ" στα τέλη της δεκαετίας του '60 και την ολοκλήρωσε τη δεκαετία του '90 οπότε και κυκλοφόρησε (1995) προκαλώντας αμηχανία και μεγάλη έκπληξη σε αναγνωστικό κοινό και κριτικούς λόγω της σκληρής του γλώσσας, του θέματος, της μορφής με τη χρήση τυπογραφικών τρίκ, καρτούν και λίμερικ (πρόστυχων χιουμοριστικών ποιημάτων), του έντονα πειραματικού ύφους, της ευφάνταστης αρχιτεκτονικής του και του καυστικού βλάσφημου χιούμορ του.
 
Πρόκειται για ένα μεγαλειώδες, άκρως ρεαλιστικό, αποκαλυπτικό, συγκλονιστικό, χυδαίο και ερωτεύσιμο, πολυεπίπεδο και διαχρονικό έργο (κεντρικά του θέματα, η ηγεσία και ο καθημερινός φασισμός), με διακειμενικές αναφορές και συνεχείς ανασκαφές στο υποσυνείδητο. Κράμα λογοτεχνίας, ποίησης, φιλοσοφίας, στοχασμού και δοκιμίου, όπου η φρίκη συναντά την ομορφιά και οδηγούνται σε μεθυστική γιορτή ανάγνωσης.
 
Μια δαιμονισμένη ιλιγγιώδης μουσική συμφωνία, ένα lamento για την απώλεια της ζωής όταν ο φασισμός εγκαθίσταται στην καρδιά.
 
Ο σπουδαίος πεζογράφος. δοκιμιογράφος και μάγος του λόγου Γουίλιαμ Γκας έγραψε ένα αριστούργημα των σύγχρονων αμερικανικών γραμμάτων που έτυχε αριστοτεχνικής μετάφρασης στα ελληνικά από τον Γιώργο Κυριαζή, έναν από τους σημαντικότερους μεταφραστές της χώρας μας που καταπιάνεται πάντα με απαιτητικά κείμενα - ποταμούς και που πάντα βγαίνει νικητής στην αναμέτρηση μαζί τους.
 
Εκδόσεις Καστανιώτη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου