Η πολυβραβευμένη συγγραφέας Marie NDiaye (Μαρί Ντιάι), μισή Γαλλίδα μισή Σεναγαλέζα, ζεί στο Βερολίνο, έχοντας εγκαταλείψει τη Γαλλία μετά την εκλογή του Μακρόν, και είναι μια σπουδαία σύγχρονη στιλίστρια της γραφής, με τα έργα της (πεζά και θεατρικά) να έχουν προκαλέσει αίσθηση από την πρώτη στιγμή. Το μυθιστόρημα "Η εκδίκηση είναι δική μου" κυκλοφόρησε το 2021 από τον εκδοτικό οίκο Gallimard. Μόλις πριν λίγες ημέρες κυκλοφόρησε και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πόλις και αναμένεται να προκαλέσει μεγάλη αίσθηση στο αναγνωστικό κοινό καθώς πρόκειται για ένα πρωτότυπο μυθιστόρημα, χτισμένο με περίτεχνη λεπτότητα και αμείωτη ένταση από την αρχή ως το τέλος. Ενώ με μια πρώτη ματιά θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα προσεγμένο ψυχολογικό θρίλερ, στην ουσία αποτελεί μια λογοτεχνική μελέτη στον ασφυκτικό μικρόκοσμο της οικογένειας και σε όσα κρύβονται και εκτυλίσσονται πίσω από την κλειστή πόρτα ενός σπιτιού μάρτυρα / συνεργού σε κάθε μικρό και μεγάλο έγκλημα.
Όλα είναι αβέβαια στην ιστορία της NDiaye, όλα μοιάζουν με μπερδεμένο κουβάρι που ξετυλίγεται και τυλίγεται ξανά προς τον εαυτό του στη θέα ενός τρομακτικού πυκνού ιστού μιας αράχνης που παραμονεύει. Το παρόν είναι δεμένο στις αλυσίδες του παρελθόντος, η μεγάλη πόλη γίνεται μια σταλιά στο μικρό σύμπαν ενός εφηβικού υπνοδωματίου. Και ενώ όλα είναι ρευστά και θολά, είναι άλλο τόσο οικεία γιατί αντηχούν στιγμές της καθημερινότητας, του χθες, του σήμερα, του κόσμου γύρω μας.
Η κυρία Σιζάν, κεντρική ηρωίδα του έργου, (δεν μαθαίνουμε ποτέ το μικρό της όνομα) είναι κάτοικος του Μπορντώ, είναι μια άσημη δικηγόρος με μέτρια καριέρα, διάγει βίο άγευστο, μονήρη με αποχρώσεις πικρίας και ενοχών, ως την ημέρα που την επισκέπτεται στο γραφείο της ο Ζιλ Πρενσιπό - ένας άντρας με ανήσυχο βλέμμα και συνηθισμένα χαρακτηριστικά - και της ζητά να αναλάβει την υπεράσπιση της συζύγου του Μαρλίν η οποία έχει δολοφονήσει τα τρία τους παιδιά. Ο κόσμος της κυρίας Σιζάν καταρρέει κομμάτι κομμάτι καθώς γεμίζει ρωγμές και ερωτήματα: Ποιός είναι ο Ζιλ; Γιατί της ζήτησε να ασχοληθεί με την συγκεκριμένη φρικιαστική υπόθεση που η ίδια η κυρία Σιζάν θα απέφευγε; Είναι ο Ζιλ εκείνος ο έφηβος σε εκείνο το υπνοδωμάτιο όπου κάποτε - εκείνος στα 15, εκείνη στα 10 - μοιράστηκαν κάτι σημαντικό και μυστηριώδες το οποίο η Σιζάν δεν δύναται να ανακατασκευάσει στο μυαλό της;
Η κυρία Σιζάν αναλαμβάνει την υπόθεση και βουλιάζει σε μια θάλασσα στοιχείων που αντί να φωτίσουν την υπόθεση της παιδοκτονίας, την προσωπικότητα της Μαρλίν και του Ζιλ αλλά και τη δική της ζωή, το παρελθόν της, την πολυκύμαντη σχέση της με τους γονείς της και τους ανθρώπους του στενού περιβάλλοντός της, τελικά προκαλούν σύγχυση, πολλαπλά ερωτήματα και πλήθος αμφιβολιών.
Η μνήμη ξεκινά να παίρνει σχήμα και ξαφνικά αλλοιώνεται. Οι αφηγήσεις των χαρακτήρων είναι διφορούμενες και ακροβατούν ανάμεσα στην αλήθεια και στη φαντασία. Κάτω από το έδαφος της σιωπής και της ηθικής, σιγοκαίει φυτίλι που σπινθηρίζει και ρίχνει σύντομες λάμψεις στα σκοτάδια, στα ψέματα και στους ανομολόγητους φόβους. Η "αγία" οικογένεια σε κορνίζα με ραγισμένο τζάμι, οι βουβές συμφωνίες που υπογράφονται με ένα μονάχα βλέμμα, οι οικογενειακοί δεσμοί ένας κόμπος άλυτος, οι ταξικές διαφορές, η προδοσία, η κατασκευή / ανακατασκευή της μνήμης, η τιμωρία, η απόρριψη και η αποξένωση είναι θέματα που περιγράφονται με δεξιοτεχνία, ήσυχα και κοφτερά μέσα από την καθηλωτική γραφή της NDiaye και αναδεικνύονται από την εξαιρετική μετάφραση της Αλεξάνδρας Κωσταράκου.
Με μια υπόκωφη ένταση, με συχνή αλλαγή του ρυθμού της αφήγησης, με αντικατοπτρισμό των εσωτερικών καταστάσεων και των εξωτερικών γεγονότων και, κυρίως, με την θαυμαστή γλωσσική δομή, η Marie NDiaye έγραψε ένα αινιγματικό, ιλιγγιώδες και επικίνδυνα αιχμηρό μυθιστόρημα για την εξάπλωση του Κακού, για την εκδίκηση που γεννά εκδίκηση και καθορίζει το Μετά, για πάντα.
Μετάφραση: Αλεξάνδρα Κωσταράκου
Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου