Πάμπλο Γουτιέρεθ, Κομμένα κεφάλια

Η Μαρία εγκαταλείπει την πατρίδα της, διαρρηγνύει τους οικογενειακούς της δεσμούς, φεύγει για το εξωτερικό δραπετεύοντας από τη μετριότητα και την αβεβαιότητα της ζωής της στη χώρα της. Δραπετεύει από τον εαυτό της ενώ μάχεται να ανακαλύψει τον εαυτό της.
 

Ερχόμενη να ζήσει στην ευρωπαϊκή μεγαλούπολη του εξωτερικού, εγκαθίσταται σε μια περιοχή αραβικό γκέτο. Ξένη, εξόριστη, σχεδόν απροσάρμοστη και διαφορετική όσο ξένοι, εξόριστοι, σχεδόν απροσάρμοστοι και διαφορετικοί και οι άλλοι γύρω της, που πατάνε με το ένα πόδι στην παλιά πρώτη τους πατρίδα και με το άλλο πόδι, σε ασταθές τρέκλισμα στην καινούργια τους οικειοθελή εξορία.
 

Η Μαρία είναι έρμαιο των παθών της ,των πληγών της, του ερέβους της. Είναι αυτοκαταστροφική, μπροστά και μέσα σε ένα κόσμο που αλλάζει με ταχύτητα, ανάμεσα σε καταδιώξεις, εφόδους, απαγορεύσεις και ματαιώσεις. Εργάζεται ως σερβιτόρα σε μια καφετέρια, μια δουλειά που δεν θα έκανε ποτέ στη χώρα της. Μισεί το όνομά της. Είναι πελαγωμένη. Είναι ένα ψάρι που ξεβράστηκε σε λάθος ακτή από λάθος εκτίμηση πορείας. Οι στόχοι της είναι τρεμόσβηστοι, έχει μόνιμη αίσθηση συναισθηματικού και κοινωνικού αποπροσανατολισμού. Την ελκύει το σκοτάδι και οτιδήποτε της δίνει μια ώθηση για κατάδυση στα επικίνδυνα σκοτεινά νερά της πόλης και του κόσμου.
 

Στο κεφάλι της έχει ένα συνεχόμενο βουητό ενός τεράστιου σμήνους σκέψεων - εντόμων. Καθώς διανύει την απόσταση από το σπίτι προς τη δουλειά, μέσα στο λεωφορείο, παρατηρώντας την παρακμή των συνοικιών και των ανθρώπων, καταγράφει όσα σκέφτεται στο προσωπικό της ημερολόγιο: ένα τετράδιο αξίας μισής λίρας, πιστός της φίλος, προδότης της και αιτία καταστροφής της. Η Μαρία μιλάει λίγο και γράφει πολύ. Γράφει ψέματα, αλήθειες, φαντασιώσεις , επιθυμίες, αυταπάτες. Γράφει για το παρελθόν της, για τους γονείς της, για τα ανεπούλωτα τραύματά της, για τα σχέδια στρατηγικής και τακτικής των ερώτων και της ταξικής πάλης.Γράφει ασταμάτητα για να τιθασεύσει το βουητό μέσα στο κομμένο της κεφάλι, για να σκοτώσει τους δαίμονες που κατοικούν εκεί. 

 

Η Μαρία και το ημερολόγιό της είναι ένα σώμα ζωσμένο με εκρηκτικά στη μέση ενός πολύβουου έγχρωμου κόσμου.
 

Η Μαρία είναι το κορίτσι - νυφίτσα στο γκέτο των μουτζαχεντίν, σιχαίνεται και ερεθίζεται από την παρουσία των μελαμψών ανδρών της γειτονιάς της, ονειρεύεται μια μέρα να φτιάξει μια συλλογή από τα κομμένα κεφάλια όσων αγαπά να απεχθάνεται.
 

Η Μαρία είναι εκπρόσωπος μιας γενιάς απογοητευμένης, βουτηγμένης ως το λαιμό στη λάσπη, με αίσθηση κενού, σε σύγχυση επιθυμιών, ταξικής συνείδησης και ταυτότητας, αιχμάλωτης και παρασυρόμενης στα φαινόμενα του ρατσισμού, του θρησκευτικού φανατισμού, της βίας,

Ο πολύ σημαντικός και βραβευμένος συγγραφέας Πάμπλο Γκουτιέρεθ δανείζει τη φωνή του σε ένα γυναικείο τολμηρό χαρακτήρα που αποτελεί τη φωνή μιας μεγάλης μερίδας της νεολαίας της Ισπανίας που, μετά τις σπουδές τους και λόγω της οικονομικής κρίσης, εγκατέλειψαν τη χώρα τους για να γίνουν εξόριστοι μετανάστες στο εξωτερικό.

Ημερολογιακής μορφής πρωτοπρόσωπη αφήγηση, η διαταραγμένη ιστορία μιας διαταραγμένης νεαρής γυναίκας μέλους μιας διαταραγμένης γενιάς σε μια διαταραγμένη πρόσφατη ιστορική περίοδο.
 

Απαιτητικό κείμενο, σε σημεία σοκαριστικό, απόλυτα ωμό. Ένα δριμύ κοινωνικό σχόλιο χωρίς ίχνος πολιτικής ορθότητας, ευαισθησίας, φωτός και ωραιοποίησης. Ένα από τα σημαντικότερα δείγματα της σύγχρονης ισπανόφωνης πεζογραφίας, που συγκλονίζει από την πρώτη ως την τελευταία του αράδα. Ένα ιλιγγιώδες μανιφέστο για τις ζωές που συντρίβονται και τα απομεινάρια τους χωράνε σε ένα μικρό ταξιδιωτικό σακίδιο, σε ένα τετράδιο των πενήντα πενών.

Εξαίσια μετάφραση από την Ιφιγένεια Ντούμη.

 

 

Εκδόσεις Καστανιώτη