Ο ανώνυμος αφηγητής αυτής της σπουδαίας νουβέλας περπατούσε με τον φίλο του, Όλερ, μόνο τις Τετάρτες ενώ τώρα, τώρα που ο κοινός τους φίλος Κάρερ οδηγήθηκε στην παράνοια και βρίσκεται έγκλειστος στο ψυχιατρείο του Στάινχοφ, ο αφηγητής βαδίζει παρέα με τον Όλερ και τις Δευτέρες. Άλλοτε προς τα δυτικά κι άλλοτε προς τα ανατολικά, άλλοτε πιο αργά κι άλλοτε πιο γρήγορα, οι δυο τους, βαδίζοντας, συζητούν για διάφορα θέματα και πάντα καταλήγουν να μιλούν για τον Κάρερ που, κι εκείνος, παλιότερα, βαδίζοντας, συζητούσε ενώ παρατηρούσε τα πάντα γύρω του και και κυρίως τους ανθρώπους που πηγαινοέρχονται στο κέντρο της πόλης, πάντα ίδιοι, με τις ίδιες κινήσεις, τα ίδια βλέμματα, τα ίδια μισοκρυμμένα ψέματα,τις ίδιες μισοειπωμένες αλήθειες, τις πικρές παραδοχές, τους ίδιους σταυρούς στην πλάτη, τα ίδια πάθη και δράματα.
Βαδίζοντας στην Κλοστερνοϊμπουργκερστράσε, οι άνθρωποι συναντούν την αθλιότητά τους, την κοιτούν κατάματα κι ύστερα της γυρίζουν πλάτη για να συνεχίσουν την προσπάθεια στη ζωή που λέγεται ζωή.
Κανείς δε μπορεί να φύγει από την Κλοστερνοϊμπουργκερστράσε γιατί αφού δεν έφυγαν νωρίς, είναι πολύ αργά για να φύγουν και αναρωτιούνται γιατί δεν μπόρεσαν να φύγουν την κατάλληλη στιγμή, σύμφωνα με τον Κάρερ. Ο δρόμος της Κλοστερνοϊμπουργκερστράσε είναι γερασμένος, κουρασμένος, παραιτημένος, ήσυχος σαν σφραγισμένος τάφος, κατά τον Κάρερ, και όλα είναι ανυπόφορα και είναι τέχνη να υποφέρει κανείς το ανυπόφορο και να επιβιώνει απέναντι στα γεγονότα.
Βαδίζοντας, με την Ιστορία στο φόντο σε αλληλουχία θολωμένων πλάνων, ο Όλερ μιλά μέσω φράσεων και συλλογισμών του Κάρερ για τον Κάρερ, για την ανθρώπινη σκέψη, για την απουσία της νόησης, για το έγκλημα να φέρνει κανείς ένα παιδί στον κόσμο, για τις συνέπειες του μακρινού ταξιδιού των σκέψεων, για την παραφροσύνη της Ιστορίας, για την αυτοκτονία του χημικού Χολενστάινερ και την επίδρασή της στον ευαίσθητο ψυχισμό του Κάρερ, για την αδιαφορία της πολιτείας προς τους ιδιοφυείς, για την επανάληψη συμπεριφορών, για τη σχέση μεταξύ βαδίσματος και σκέψης, για την κατάρρευση του Κάρερ μέσα σε ένα κατάστημα ρούχων, για εκείνους που περπατούν αργά και σκέφτονται ταχύτατα και για εκείνους που περπατούν ταχύτατα και σκέφτονται αργά, για τα ανθρώπινα κεφάλια που αδειάζουν το περιεχόμενό τους όπου βρουν και προκαλούν δυσωδία και παράνοια στον κόσμο.
Με τη χρήση της επανάληψης, των παραλληλισμών και της διεισδυτικής εσωτερικής θέασης στα ανθρώπινα πράγματα, ο Τόμας Μπέρνχαρντ, αυτός ο εξέχων Αυστριακός πεζογράφος, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας, με το τόσο χαρακτηριστικό του ύφος και με το τόσο έντονο αποτύπωμά του στη γερμανική πεζογραφία, με την ίδια φωνή να αφηγείται σχεδόν την ίδια ιστορία από διαφορετική οπτική γωνία σε κάθε του έργο, φανατικός παρατηρητής και ανατόμος ακριβείας των ανθρώπων, διαθέτει γραφή που αποκαλύπτει τη ροή του αίματός τους, τον παλμό της καρδιάς τους, το μπερδεμένο κουβάρι της σκέψης τους. Οι ήρωες του Μπέρνχαρντ είναι εμμονικοί, συγκρούονται με τον κόσμο και την αλήθεια και ο εαυτός τους τελικά τους συντρίβει.
Η έντονη τάση κριτικής, η παραληρηματική κυνική αφήγηση, η ανάλυση και η αυτοανάλυση, η κοινωνική απομόνωση, η τραγωδία της ύπαρξης και ο θάνατος είναι τα κυρίαρχα στοιχεία του "Βαδίζοντας" καθώς και τα βασικά θέματα με τα οποία ο Μπέρνχαρντ καταπιάστηκε στο σύνολο του έργου του. Μετά τη συλλογή διηγημάτων "Πρόζα" και τα θεατρικά έργα "Πλατεία ηρώων" και "Ρίττερ, Ντένε. Φος", οι εκδόσεις Κριτική μόλις εξέδωσαν αυτή τη συγκλονιστική νουβέλα, που πρωτοκυκλοφόρησε το 1971. Δύσκολη η αναμέτρηση με τη μεταφορά του πυκνού λόγου του Μπέρνχαρντ στη γλώσσα μας αλλά η Μαρία Γκεγκοπούλου με τη μετάφρασή της τα κατάφερε θαυμάσια.
Η νουβέλα "Βαδίζοντας" δεν έχει γραμμική αφήγηση, δεν χωρίζεται σε κεφάλαια και παραγράφους, έχει μακροπερίοδο λόγο με εναλλαγές κωμικού και τραγικού. Είναι ένα ορμητικό ποτάμι λέξεων και συλλογισμών που σε προκαλεί και σε παρασύρει ώσπου τα ορμητικά νερά σε ξεβράζουν σε έρημη στεριά και στέκεσαι ξέπνοος να έχεις για ανάσα την ασθματική ανάσα του Μπέρνχαρντ και των ηρώων του, οι οποίοι, βαδίζοντας, έχουν θέα προς τη λάθος πορεία του κόσμου και την κωμική τραγωδία του.
Εκδόσεις Κριτική
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου