Λογοτεχνία που δεν γερνά, που φοράει τα καλά της, ξεχωρίζει, αστράφτει και ρίχνει φως στις μοναχικές ώρες της ανάγνωσης, οι "Επουλωμένες καρδιές" γράφτηκαν το 1937, ένα χρόνο μετά το "Περιστατικά στο εγγύς εξωπραγματικό", έργο με το οποίο οι εκδόσεις Loggia - που κρατάνε ψηλά τη σημαία της ποιότητας και της φροντίδας στις προτάσεις τους προς το αναγνωστικό κοινό - μας σύστησαν τον σπουδαίο Ρουμάνο συγγραφέα Μαξ Μπλέχερ του οποίου το ύφος συγκρίθηκε με του Κάφκα.
Προσβεβλημένος από την τρομερή νόσο του Ποτ, σχεδόν μόνιμος κάτοικος σανατορίων, ο Μπλέχερ μετέτρεψε τον πόνο και τη σωματική του ταλαιπωρία σε δημιουργία, με τη γραφή ως γιατρικό και νίκη έναντι της προσωπικής του τραγωδίας. Η ημερολογιακή καταγραφή του μικρόκοσμου των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και της διαμονής του σε αυτά αποτελούν τον βασικό κορμό της εργογραφίας του. Πρώτο μέρος μιας μυθιστορηματικής τριλογίας, τα "Περιστατικά", μυθιστόρημα πικρής πονεμένης ενηλικίωσης. Δεύτερο μέρος, - που κυκλοφόρησε στα ελληνικά πολύ πρόσφατα - οι "Επουλωμένες καρδιές", όπου εδώ, ο Εμμανουήλ, ο εύθραυστος ήρωας - alter ego του Μπλέχερ, βρίσκεται στη Γαλλία ως σπουδαστής Χημείας, πάσχει από φυματίωση των οστών και προκειμένου να θεραπευτεί, μεταβαίνει στο σανατόριο της παραθαλάσσιας περιοχής Μπερκ στα βόρεια της χώρας. Εκεί, ανάμεσα σε ασθενείς ντυμένους τον γύψο που κυκλοφορούν με ειδικά αμαξίδια, ο Εμμανουήλ συναντά το συναίσθημα, το λογικό, το αλλόκοτο και το ανθρώπινο. Υποφέροντας από την ασθένειά του, κάνει σκέψεις για τη ζωή και τη ζωή του από ΄δω και πέρα, γνωρίζει ανθρώπους που εξακολουθούν να παραμένουν στο σανατόριο αφότου έχει ολοκληρωθεί ουσιαστικά η θεραπεία τους αποφεύγοντας την επιστροφή σε μια κοινωνία που θα τους θεωρεί πάντα ασθενείς. Συναντά την Σολάνζ την οποία ερωτεύεται ενώ το σώμα του "ξυπνά" φυλακισμένο στον γύψο, φλέγεται από πόθο και έξαψη που σύντομα θα δώσουν σκυτάλη στην οδύνη και στη θλίψη, για να ξεκινήσει έπειτα ένας πόλεμος μεταλλασσόμενων συναισθημάτων, παραίτησης, συνειδητοποίησης και ελευθερίας.
Ο θάνατος έρχεται χωρίς διακρίσεις και ερωτήσεις όπως ένας θυελλώδης άνεμος που φέρνει ακατάπαυστες βροχές, έρχονται τα πρώτα Χριστούγεννα του Εμμανουήλ σε ένα τέτοιο περιβάλλον - οικείο και ανοίκειο μαζί - μεταξύ έρωτα, θλίψης, κόσμου και ζωής που κινείται εντός και εκτός των τειχών του σανατορίου. Μια μικρογραφία της κοινωνίας η κοινωνία του νοσηλευτικού ιδρύματος στο Μπερκ με τις μικρές καθημερινές χαρές και λύπες, τη λογική και το παράλογο, τις καταιγίδες και τις λιακάδες, τον έρωτα που σαν φωτιά φουντώνει, σαρώνει και σβήνει, την αίσθηση της μοναξιάς σαν απαγορευμένος γλυκός καρπός στα χείλη, τις ανθρώπινες σχέσεις σαν θάλασσα που δεν καταλαγιάζει, τα λευκά όνειρα και τους μαύρους εφιάλτες, τον παροξυσμό αναμνήσεων και κρίσεων, το αίμα που ρέει με ένα άγγιγμα και που παγώνει με ένα βλέμμα κι έναν αποχωρισμό.
Ο Εμμανουήλ φεύγει για λίγο από το σανατόριο εξουθενωμένος από τη νοσηρή ατμόσφαιρα και πνιγμένος από τον καπνό της σχέσης του με τη Σολάνζ, φιλοξενείται σε μια βίλα της περιοχής, επιστρέφει ξανά για να ξαναφύγει για την Ελβετία συνεχίζοντας τη θεραπεία του.
Ένα αριστουργηματικό μυθιστόρημα, οι "Επουλωμένες καρδιές" - συνέχεια των αριστουργηματικών "Περιστατικών" - που πονάει και καταπραΰνει τον αναγνώστη, που ακτινοβολεί ομορφιά ζωής βασανισμένης και ισορροπεί αριστοτεχνικά μεταξύ ωμού ρεαλισμού, υπερρεαλισμού και εξπρεσιονισμού, ψευδαίσθησης και αλήθειας. Γραμμένο από τον Μπλέχερ σε πολύ νεαρή ηλικία, αυτό το κείμενο - θαύμα αναβλύζει αισθαντικότητα, λυρισμό και σκληρότητα. Με γραφή απόλυτα σωματική, - με το σώμα να βυθίζεται στην άβυσσο - υποβλητική, διαπεραστική, φλεγόμενη, με μια πένα σαν νύχι που σκάβει κάτω απ΄το χώμα της απόγνωσης, της μούχλας και του φωτός , χωρίς ίχνος μελοδραματισμού, με πινελιές χιούμορ, φαντασίας, ολόπικρης αλήθειας και εμπειρικής πραγματικότητας, έχουμε στα χέρια μας ένα κορυφαίο δείγμα της ρουμανικής πεζογραφίας του Μεσοπολέμου για το τραγελαφικό των ανθρώπινων πραγμάτων, για τη ζωή που συμπορεύεται με το θάνατο σε κοινό άρμα μάχης, για τις καρδιές που επουλώνονται προσωρινά μέχρι ο χρόνος να φανερώσει κάποτε τις ανεπούλωτες κρυφές πληγές τους, για το λίγο του κόσμου, το λίγο του εαυτού.
Ο Βίκτωρας Ιβάνοβιτς (μεταφραστής και στα "Περιστατικά") στο επίμετρο και στην εξαίρετη μετάφραση, με την οποία ανέδειξε ολόκληρο τον πλούτο της γλώσσας του Μπλέχερ αποτυπώνοντας ανάσες, παύσεις, ρωγμές, σωματικό και ψυχικό πόνο και ίχνη συσπάσεων. Αναμένουμε και το τρίτο μέρος αυτής της συνταρακτικής τριλογίας που η σπουδαιότητά της πρέπει να διαδοθεί / ανακαλυφθεί / αναλυθεί / αποκωδικοποιηθεί και το άστρο της να φεγγοβολά εσαεί στο σύμπαν της παγκόσμιας πεζογραφίας.
Εκδόσεις Loggia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου