Μυθιστόρημα που γράφτηκε και κυκλοφόρησε πριν από περίπου 62 χρόνια κι όμως, διατηρεί φρεσκάδα και δύναμη, και πώς αλλιώς άλλωστε, αφού κάθε σπουδαίο ανθρωποκεντρικό έργο δεν έχει ηλικία, δεν παλιώνει. Έτσι κι εδώ, οι χαρακτήρες και , κυρίως, ο κεντρικός ήρωας είναι άνθρωποι χωρίς σύνορα και χρόνο, κάτι μας θυμίζουν και αποτελούν οικείες μορφές σε ένα σύγχρονο κόσμο "καμένων χαρτιών".
Οι εκδόσεις Πόλις, με συνέπεια και τακτικά, επανεκδίδουν τα πολύ σημαντικά έργα του κορυφαίου Γκράχαμ Γκρην σε νέες καλοδουλεμένες μεταφράσεις, φέρνοντας και κρατώντας στο προσκήνιο την ανυπέρβλητη γραφή του και τα σπουδαία του κείμενα τα οποία, πέρα από την υψηλή λογοτεχνική τους αξία, αποτελούν τοπογραφική, ιστορική, ανθρωπολογική και ψυχογραφική μελέτη.
Με μια πένα - νυστέρι, ο Γκρην, εισχωρεί στα πιο βαθιά κιτάπια της ανθρώπινης φύσης, σκαλίζει και αναδεικνύει το φως και το σκοτάδι της ψυχής των ηρώων του και τους δανείζει στοιχεία της δικής του προσωπικότητας: αίσθηση του ανήκειν, του μη ανήκειν και της φυγής, αμφιβολίες, ηθικά διλήμματα και την ανάγκη ύπαρξης μιας κάποιας σωτηρίας. Στο παρόν μυθιστόρημα δίνει έκφραση σε μορφές μη πίστης, πίστης μισής και απόλυτης και σε φιγούρες που ταλαντεύονται μεταξύ του Καλού και του Κακού. Τοποθετεί τη μυθιστορηματική δράση στο Βελγικό Κονγκό, σε ένα λεπροκομείο καθολικού μοναστηριού που το διαχειρίζονται ιερείς και καλόγριες. Εκεί, ανώνυμα στην αρχή, φτάνει ο Κερύ, ένας φημισμένος αρχιτέκτονας, ο οποίος έχει απωλέσει την ικανότητα να συνδέεται με τα συναισθήματα και την πνευματικότητά του, έχει χάσει την πίστη του και το νόημα της ζωής, πάσχει από ένα σύνδρομο ψυχολογικής λέπρας, αδυνατεί να υποφέρει ή να γελάσει, είναι ένα φάντασμα, ένα καμένο χαρτί ανάμεσα στα καμένα χαρτιά του λεπροκομείου.
Επιλέγει τη μετάβαση στους άγριους τροπικούς της Αφρικής, σε ένα τοπίο χωρίς χτίσματα. Και, χωρίς αίσθηση φόβου, κινείται νύχτα, μόνος, μέσα στο σκοτεινό δάσος, προκειμένου να σώσει, να αγγίξει ένα αδάκτυλο χέρι υπό τον ήχο των βουβών και ασυναίσθητων προσευχών.
Ο Κερύ, θραύσμα το θραύσμα, ανακτά το περίγραμμα του παλιού του εαυτού, αρχίζει να σχεδιάζει ξανά, έρχεται σε επαφή ξανά με τη δουλειά του, την οποία εγκατέλειψε μπουκωμένος από την αναγνωρισιμότητα αλλά και την ματαιότητα. Ανάμεσα σε άθεους και χριστιανούς, ανάμεσα σε ασθενείς που ελπίζουν σε ένα θαύμα ή στο τίποτα, χτίζει εντός του ένα κτίριο με τα υλικά της παραίτησης που σταδιακά αναμειγνύεται με μια ποσότητα νοήματος.
Δευτεραγωνιστές της ιστορίας είναι ο ηγούμενος Τομά, ο εργοστασιάρχης Ρικέρ, η αρκετά νεότερή του σύζυγος Μαρί - που σκαρώνει ένα μεγάλο ψέμα προκειμένου να αποδράσει από τη μοίρα της -, ο οπορτουνιστής δημοσιογράφος Πάρκινσον - που υφαίνει μια φρικτή πλεκτάνη γύρω από τον Κερύ - και ο γιατρός Κολέν, αφοσιωμένος στο καθήκον με θρησκεία του την επιστήμη.
Λίγο πολύ όλοι τους έρχονται σε σύγκρουση με τις πεποιθήσεις τους και τον εσωτερικό τους κόσμο.
Με μια θεατρική ατμόσφαιρα, ,με εξαιρετικούς διαλόγους που αποκαλύπτουν κρυφές πτυχές των ηρώων, με τον τόπο να αναδίδει μυρωδιές, πόνο και υγρασία, με ένα ευφυές λογοτεχνικό τρικ - το όνομα του Κερύ "παίζει" με την αγγλική λέξη "query" που σαν ουσιαστικό σημαίνει "ερώτημα" και σαν ρήμα σημαίνει "ερευνώ, ρωτώ, αμφισβητώ" -και με περίτεχνη πλοκή που αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη, το "Καμένο χαρτί" είναι ίσως το πιο βαθιά ανθρωποκεντρικό έργο του Γκρην, μια σκληρή αντανάκλαση πάνω στα ζητήματα της ηθικής, της πίστης, της αμαρτίας και της μετάνοιας.
Η αριστοτεχνική αφήγηση του Γκράχαμ Γκρην συνάντησε την αριστοτεχνική μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη και ως αποτέλεσμα έχουμε ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα της χρονιάς.
Εκδόσεις Πόλις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου