Δευτέρα 2 Μαΐου 2022

Γιώργος Λαμπράκος, Αναμνήσεις από το ρετιρέ

Γιώργος Λαμπράκος, Αναμνήσεις από το ρετιρέ

Υψηλός πυρετός σε σώμα μονολόγου, σύντομη ασθματική αυτοβιογραφία ενός μετανθρώπου σε έναν υπό κατάρρευση φυσικό κόσμο, παραληρηματικό σκοτεινό ποίημα σε ρυθμό καρδιάς σε αντίστροφη μέτρηση, μανιφέστο για την ύπαρξη της μη ύπαρξης.
 
Η νουβέλα "Αναμνήσεις από το ρετιρέ" πρωτοκυκλοφόρησε το 2009 από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη - με νωπά τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008 - προκαλώντας αίσθηση λόγω του θέματος, της μορφής και της φλεγόμενης γραφής του πρωτοεμφανιζόμενου τότε συγγραφέα, Γιώργου Λαμπράκου.
 
Έκτοτε, ο Λαμπράκος έγραψε και τα επόμενα έργα του (πεζά και ποίηση) παράλληλα με τις θαυμάσιες μεταφράσεις του σε αξιόλογα δοκίμια, φιλοσοφικά κείμενα και πεζογραφία. Οι "Αναμνήσεις" επανεκδόθηκαν και το 2016, έπειτα οι εκδόσεις Γαβριηλίδη έκλεισαν και τα υπόλοιπα είναι γνωστά, λίγο πολύ. Απρίλιος του 2022 και οι "Αναμνήσεις" επανακυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Οκτώ, με νέο εξώφυλλο, κι έτσι αυτό το σπουδαίο πύρινο κείμενο κάνει μια καινούργια διαδρομή, ξαναζεί μια δεύτερη ζωή και ακουμπά σε μεγάλο βαθμό στο σήμερα, ίσως περισσότερο σε σχέση με την εποχή του, 13 χρόνια πριν.
 
Μικρής έκτασης, μεγάλης σημαντικότητας, πλούσιο ιδεών, προβληματισμών και φιλοσοφικών ζητημάτων, είναι ένα ωμό, αιχμηρό λογοτεχνικό κομψοτέχνημα που δεν χαρίζει και δεν χαρίζεται όπως ακριβώς η αλήθεια που μας κοιτά κατάματα. Ένα κείμενο γροθιά στο στομάχι, ένα αλύπητο κροσέ κατάμουτρα.
 
Ο ήρωας του Γ. Λαμπράκου είναι ο Μανόλης Αλεξανδράκης που, σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, εξομολογείται σκέψεις και μνήμες από την παιδική του ηλικία, τα δεσμά, τους / τις φύλακές / φυλακές της, από τη σχέση του με τους γονείς του, το σχολείο, την απομόνωση από τους συμμαθητές του και τον κοινωνικό "φυσιολογικό" βίο. Μεγαλώνοντας, φεύγει από το σπίτι του γυρνώντας για πάντα πλάτη σε οικογένεια και κοινωνικές ομάδες, εμπειρίες και νόρμες.
 
Ασυμβίβαστος, απροσάρμοστος, αντικομφορμιστής, δεν επιθυμεί Κάτι γιατί επιθυμεί το απόλυτο Τίποτα. Μένει μόνος σε ένα μικροσκοπικό διαμέρισμα πρώτου ορόφου - το δικό του ρετιρέ - απαλλαγμένο από έπιπλα. Με κλειστά παράθυρα και παντζούρια στον έξω κόσμο και στο φως της ζωής που πληγώνει και ενοχλεί, με μοναδικό παράθυρο προς τον κόσμο την οθόνη του υπολογιστή του, πιο μόνος κι απ΄ τους μόνους, πολύ μακριά απ' τους ανθρώπους μα ως ένα βαθμό κοντά τους παρατηρώντας τις σκέψεις και τις συμπεριφορές τους μέσω του διαδικτύου, αφουγκράζεται τις ρωγμές τους.
 
Ελεύθερος - φυλακισμένος, μηδενιστής, μισάνθρωπος, μετάνθρωπος, με μηδαμινές ανάγκες, παραληρεί, καταγγέλει, στοχάζεται, αδιαφορεί, μισεί, ενδιαφέρεται, υπονοεί, απολογείται, εξομολογείται, μονομαχεί, διαπραγματεύεται, ξεριζώνει, διαλύει και διαλύεται. Ονειρεύεται το Τίποτα, αρκείται στο Τίποτα, επιθυμεί να εξαλειφθεί το ανθρώπινο γένος προκειμένου να σωθεί ο πλανήτης και ο πλανήτης μπορεί να σωθεί μόνο αν καταστραφεί ο καταστροφέας του.
 
Μέσα στην απόλυτη σιωπή, αποκομμένος, βουβός, με μελίσσι συλλογισμών στο κεφάλι του, δημιουργεί ήχους με το πληκτρολόγιο. Κάθε λέξη είναι μουσική, σφυγμός, ηχηρό ουρλιαχτό, ανάγκη υπεράσπισης της μοναχικότητάς του, της κοσμοθεωρίας του, της απόφασής του. Κάποτε, απ' το παράθυρο του πατρικού του έβλεπε το παιδικό του είδωλο και την αθλιότητα του κόσμου. Τώρα, απ' το παράθυρο του υπολογιστή βλέπει την αθλιότητα του είναι του και το θρυμματισμένο είδωλο του κόσμου.
 
Ο Μανόλης Αλεξανδράκης πέφτει θύμα εκμετάλλευσης του υπολογιστή του, βουλιάζει στην επιφάνεια του διαδικτύου, στο μηδέν των σχέσεων και των πραγμάτων, τα οποία όμως αποτελούν την ουσία της ουσίας της ιδεολογίας του. Γίνεται "άνθρωπος μηχανή", "ακατονόμαστος", "άνθρωπος χωρίς ιδιότητες", γίνεται φωνή σβησμένη και παγκόσμια μοναξιά, γίνεται ένας μεταδοτικός ιός που θα αφανίσει την ανθρωπότητα και θα μετατραπεί σε μοναδιότητα. Γίνεται το τελευταίο ηλεκτρονικό μανιφέστο κόντρα στο ζην και στην ελπίδα, υπέρ του θανάτου. Γιατί αυτός ο κόσμος "ο μικρός, ο μέγας" φτιάχτηκε σε λάθος μέτρα.
 
Στοχαστικό, δυστοπικό αφήγημα, μια υπαρξιακή λογοτεχνική επανάσταση που κάνει το αίμα να κοχλάζει και την καρδιά να πάλλεται σε ρυθμό ξέφρενης διαδήλωσης για την διεκδίκηση χαμένων στιγμών και δικαιωμάτων.  Μετά το πέρας της ανάγνωσης, τίποτα  δεν μοιάζει πια ίδιο: ο άνεμος έχει κοπάσει, οι φωνές έχουν σιγήσει, βρίσκεσαι μόνος με τον εαυτό σου και με κληροδότημα το μανιφέστο του αφηγητή, για επόμενα βήματα σε ταξίδι στην άκρη της νύχτας.
 
 
Εκδόσεις  Οκτώ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου