Τρίτη 24 Μαΐου 2022

Γεωργία Συλλαίου, Ο δικός της καθρέφτης

Γεωργία Συλλαίου,  Ο δικός της καθρέφτης


Σαν άγριο παραμύθι ενηλικίωσης, σαν μουσική συμφωνία, σαν αρχαία τραγωδία, το νέο μυθιστόρημα της Γεωργίας Συλλαίου που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις. Αισθαντικό και σκοτεινό - όσο σκοτεινά είναι τα ανθρώπινα ένστικτα - κόβει την ανάσα από την πρώτη κιόλας σελίδα.

Δυο καθρέφτες, δυο γυναίκες, δυο διαφορετικές και παράλληλες  εκδοχές μιας συγκλονιστικής ιστορίας μιας γυναίκας άλλης, με τον δικό της καθρέφτη σπασμένο, άρα ανύπαρκτο, βουβό.

Μελέτη νοσηρών ανθρώπινων σχέσεων και δεσμών αίματος, πορείας των ηρωίδων προς την ενηλικίωση με τα γεγονότα του παρελθόντος να καθορίζουν τη ζωή και τα βήματά τους στο μέλλον. Η Ερμιόνη και η Στέλλα είναι αδερφές, ζουν με τους γονείς τους σε μια απομακρυσμένη περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Στο αντικρινό σπίτι ζει η ξαδέρφη τους Νόρα με τους δικούς της γονείς, λίγα χρόνια μεγαλύτερη των κοριτσιών, όμορφη, αέρινη, με βαρύ εσωτερικό ίσκιο, μυστηριώδης, προσιτή και απρόσιτη ταυτόχρονα, ευφυής, τολμηρή, τρομαγμένη - με το είδος του τρόμου που συχνά βυθίζει τον τρομαγμένο άνθρωπο στη σιωπή και στην απόγνωση -, αποφασιστική, με ηγετικές τάσεις, συναισθηματικά ασταθής, αποτελεί πηγή θαυμασμού και μήλο της έριδος για την Ερμιόνη και τη μικρότερη  Στέλλα, που βρίσκονται σε συνεχή διαμάχη διεκδικώντας και  οι δυο την προσοχή, την αγάπη και την πρώτη θέση στην καρδιά της ξαδέρφης τους.  Ένα αινιγματικό τρίγωνο σε σχήμα ερήμου, που αποδεικνύεται μοιραίο και για τις τρεις.

Το πρώτο μέρος του μυθιστορήματος έχει τίτλο "Η εικόνα" και αφορά την παιδική ηλικία και την εφηβεία των κοριτσιών. Η Ερμιόνη και η Στέλλα χάνουν τους γονείς τους σε τροχαίο και την προστασία / κηδεμονία τους αναλαμβάνει ο αυστηρός θείος τους και πατέρας της Νόρας. Ένα πρωί εκείνος βρίσκεται νεκρός στην αυλή του σπιτιού του, υπό περίεργες συνθήκες. Οι συγγενείς οργανώνουν την φυγή των κοριτσιών στη Σαμοθράκη, προκειμένου να ξεφύγουν από το βαρύ κλίμα και το καινούργιο ξαφνικό πένθος. Επιστρέφοντας, λίγες μέρες μετά, η Νόρα αρχίζει να εκδηλώνει κρίσεις, η ψυχική της υγεία κλονίζεται όλο και περισσότερο και ξεκινά να μπαινοβγαίνει σε ψυχιατρικές κλινικές και να ανοίγεται σε μαύρα νερά. Ο πρώτος καθρέφτης - Ερμιόνη και ο δεύτερος καθρέφτης - Στέλλα αφηγούνται την ιστορία και τις καταστάσεις όπως τις αντιλαμβάνονται και τις αποκωδικοποιούν η καθεμιά χωριστά. Κάθε καθρέφτης περιέχει θραύσματα και οπτικές σε πράξεις, παύσεις, ψιθύρους και υπαινιγμούς που στριφογυρίζουν στις δυο μη γραμμικές αφηγήσεις.

Το δεύτερο μέρος, με τίτλο "Το ράγισμα", βρίσκει τις τρεις ηρωίδες στην ενηλικίωσή τους. Η Ερμιόνη μετά το πέρας των σπουδών της βρίσκεται πια στην Ιταλία, η Στέλλα στη Στοκχόλμη, παντρεμένη, με μια κόρη και η Νόρα στην Αλεξανδρούπολη σε διαρκή μετάβαση μεταξύ πραγματικότητας, τέχνης και απόλυτου κενού, πάντα κρατάει πρωταγωνιστικό ρόλο στις ψυχές και στις αφηγήσεις των δυο αδερφών. Η γενέτειρα πόλη υποδέχεται, για λίγο, ξανά - σε διαφορετικά διαστήματα - την Ερμιόνη και τη Στέλλα για να τις ξαναδιώξει. Γιατί η μνήμη μιλάει και πληγώνει και η σιωπή των φαντασμάτων δαιμονίζει.   Η Νόρα, εύθραυστη πια μέσα στον Γυάλινο κόσμο της, μέσα στο Κουκλόσπιτό της και γύρω γύρω γκρεμός.

Με στέρεη δομή, απόλυτο έλεγχο, οικονομία έκφρασης και κινήσεις ακριβείας, η Γεωργία Συλλαίου, αυτή η σπουδαία μουσικός και ερμηνεύτρια και εξαιρετική πεζογράφος, έχτισε θραύσμα το θραύσμα μια συνταρακτική διπλή αφήγηση που βαδίζει πάνω στη γη της τιμωρίας και της εξιλέωσης και έπλασε τρείς αξέχαστες τραγικές ηρωίδες με ραγισμένες καρδιές, με τα πετάγματά τους, τα τσακισμένα τους φτερά και την πτώση τους.

Έξοχο δείγμα της σύγχρονης πεζογραφίας, κέντημα στον καμβά της οικογένειας με τα λοξά βλέμματα, τα νεύματα, τους άηχους λυγμούς, την αποσιώπηση, τους εκβιασμούς, τις μικρές και μεγάλες τραγωδίες πίσω από την κλειστή πόρτα ενός σπιτιού.

Σε μια θεατρικής άχνας ατμόσφαιρα, άγγελοι και δαίμονες, καταιγίδες, διακειμενικές αναφορές σε θεατρικά και κινηματογραφικά έργα, μια ρομφαία με κόκκινες κηλίδες στο σκοτάδι ενός πηγαδιού, η παρηγοριά της λογοτεχνίας, οι φυλακές των παιδικών χρόνων ισόβια καταδίκη στη μετέπειτα ζωή, ρούχα και μνήμες στη φωτιά και η στάχτη τους σκορπισμένη σε τρεις πόλεις, σε τρεις ψυχές.
 
 
Εκδόσεις  Πόλις

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου