Σάββατο 14 Μαΐου 2022

Mariana Leky, Το όνειρο της Ζέλμα

Mariana Leky, Το όνειρο της Ζέλμα

Όλα τρυφερά και ανθρώπινα καμωμένα σε αυτό το εξαιρετικά εγκάρδιο μυθιστόρημα που θυμίζει παραμύθι με πικρές αλήθειες.
 
Όλα τρυφερά, εκτός από το χρόνο που τρέχει, αφαιρεί, αγκαλιάζει κι ύστερα γδέρνει. Ένα ανθρωποκεντρικό έργο πασπαλισμένο με τη χρυσόσκονη και τη στάχτη της ζωής, με αφηγήτρια τη Λουίζε η οποία, από την ηλικία των 10 ως την ενηλικίωσή της, εξιστορεί γεγονότα, μικρές και μεγάλες καθημερινές στιγμές, δεσμούς, πειρασμούς, χωρισμούς, αποχωρισμούς. Μιλάει για πρόσωπα και πράγματα της μικρής της κοινότητας κάπου στην περιοχή των λόφων του Βέστερβελντ στη δυτική Γερμανία.
 
Σημαντικό σύγχρονο bildungsroman (μυθιστόρημα ενηλικίωσης) με ψυχογραφικά και τοπογραφικά στοιχεία και με όλες εκείνες τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες που διακατέχουν τους ανθρώπους των επαρχιών. Ένας μικρός θίασος ηρώων σε έναν μικρόκοσμο που επιθυμούν, φοβούνται, ερωτεύονται, αποκαλύπτουν και αποκαλύπτονται, δραπετεύουν, πιστεύουν στα θαύματα και στα όνειρα.

Κι έτσι ξεκινάει η ιστορία. Με ένα όνειρο που θα προκαλέσει ανησυχία αλλά και  κωμικοτραγικές καταστάσεις και τελικά θα οδηγήσει σε τραγωδία. Η γιαγιά της αφηγήτριας, Ζέλμα, βλέπει για τρίτη φορά στον ύπνο της οκάπι, ένα σπάνιο είδος ζώου της περιοχής του Κονγκό, μισό καμηλοπάρδαλη και μισό ζέβρα. Η παρουσία του ζώου στον ύπνο προμηνύει θάνατο μέσα στις επόμενες ώρες ή λίγες μέρες. Το όνειρο της Ζέλμα διαδίδεται από στόμα σε στόμα το επόμενο πρωί. Όλοι φοβούνται και περιμένουν το θάνατό τους και αυτό το γεγονός τους κάνει να αναθεωρήσουν δεδομένα, να κλείσουν εκκρεμότητες, να βγάλουν από υπόγεια κελιά τα φυλακισμένα τους συναισθήματα, να βάλουν σε εφαρμογή παλιά σχέδια και να ομολογήσουν ανομολόγητους έρωτες. Γιατί η ζωή γλιστράει σαν άμμος σε κλεψύδρα, ο χρόνος τελειώνει. Το όνειρο βγαίνει, έρχεται το θανάσιμο χτύπημα και η παιδική καρδιά της Λουίζε θα σπάσει σε χιλιάδες μικρά κομμάτια.

 Αλλά η ζωή συνεχίζεται, όπως πάντα. Στήνει χορό και δείχνει καινούργια βήματα και οι άνθρωποι - με πατήματα ασταθή, αργά, δειλά, πιο γοργά στη συνέχεια, με καρδιές ραγισμένες και επιδέσμους γύρω απ' τις μόνιμα ανοιχτές πληγές - συνεχίζουν να χορεύουν, να δέχονται τις χαρές και τις επόμενες λύπες, να ερευνούν τα μυστικά της ελπίδας και του σχηματισμού των νέων τους ονείρων.

Η Λουίζε αντιπροσωπεύει τη νεότερη γενιά που ακολουθεί κατά πόδας την προηγούμενη. Την αφοσιωμένη σε όλους και σε όλα τρυφερή γιαγιά Ζέλμα, τον Οπτικό - με τις εσωτερικές του φωνές και τον κρυφό παντοτινό έρωτα για τη Ζέλμα που αποκαλύπτεται υπό την υποψία και τον φόβο θανάτου -, τη μαμά της με τα λουλούδια και το ανθοπωλείο, τον μπαμπά της με τις τάσεις φυγής και την ακόρεστη δίψα συνάντησης με μακρινούς τόπους. 

Τα χρόνια περνούν και κατά τη διάρκειά τους συμβαίνουν διάφορα, οι άνθρωποι μένουν, φεύγουν, επιστρέφουν, οι ιστορίες ξεδιπλώνονται και φέρνουν στο φως σημαντικά κι ασήμαντα. Κι έπειτα έρχεται ο έρωτας της Λουίζε για τον βουδιστή μοναχό Φρέντερικ που φέρνει τα γειά, τα αντίο, τα χιλιόμετρα, τις ζώνες ώρας, το μαζί, το χωριστά, την ανεπάρκεια των φυσικών και τηλεφωνικών επαφών, το ποτέ και το πάντα, τα αναρίθμητα γράμματα του ενός προς τον άλλο, τον ουρανό με τα σύννεφα, τον ήλιο, το λιβάδι, το γκρεμό, τον διαχειρίσιμο αποχωρισμό και την επιστροφή.

Το υπ' αριθμόν 49 έργο της έξοχης σειράς Aldina των εκδόσεων Gutenberg και η Μαρία Αγγελίδου (σε μια ακόμα θαυμάσια μεταφραστική της στιγμή) παρουσιάζουν μια δυνατή ιστορία για το πώς η αγάπη και η απώλεια διαμορφώνουν την πορεία ενός ατόμου και μιας ολόκληρης μικρής κοινωνίας.

Αυτό το μικρό εκδοτικό θαύμα της Mariana Leky, κυκλοφόρησε το 2017 στη Γερμανία, έκανε τεράστια αίσθηση, αγαπήθηκε και έγινε best seller  και μόλις πρόσφατα κυκλοφόρησε και στα ελληνικά.

Είναι το μελαγχολικό πορτραίτο ενός μικρόκοσμου και του κόσμου που απλώνεται γύρω του, ένας διαλογισμός για το παράλογο του θανάτου, μια υπαινικτική ιστορία για την πρώτη αγάπη και για εκείνη που αργεί να φτάσει και ζωγραφίζει στο τέλος καινούργιες αρχές και το μετείκασμα μιας τελευταίας εικόνας.

Ο μαγικός ρεαλισμός συναντά την αληθινή ζωή και το αποτέλεσμα είναι αυτό το μυθιστόρημα που δείχνει στον αναγνώστη δρόμους για ν' ανθίζει η καρδιά και μια οπτική του "τι μπορείς να δεις" από εκεί.
 
 
Εκδόσεις  Gutenberg/ σειρά Aldina

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου