Τετάρτη 6 Απριλίου 2022

Nona Fernández, Η ζώνη του λυκόφωτος

  
Nona Fernandez,  Η ζώνη του λυκόφωτος



Βασιλιάδες απάγονται από τη σκακιέρα και η παρτίδα μένει στη μέση. Αιωρούμενοι ναυαγοί στον ουρανό και αστροναύτες νεκροί ζητούν να μην ξεχαστούν. Ο χρόνος τρέχει, τα γεγονότα τρέχουν, ο κόσμος σιωπά, οι φωτιές αναζωπυρώνονται, οι ψυχές βγαίνουν από αποκεφαλισμένα σώματα και γυρεύουν δικαίωση. Εποχή συλλήψεων, εποχή με εφιάλτες, βασανιστήρια, εξαφανίσεις και σφαγές. Εποχή σιωπής. Η εποχή και οι εποχές που έρχονται για τους συγγενείς των εξαφανισμένων που ανάβουν κεριά στη μνήμη ή στο θαύμα του γυρισμού. Οι θύτες θύματα, τα θύματα θύτες. Αμφότεροι υπογράφουν συμφωνία σιωπής.
 
Ώσπου η σιωπή σπάει με μια φράση: ΕΓΩ ΒΑΣΑΝΙΣΑ.
 
Χιλή, Αύγουστος του 1984. Η χώρα τελεί υπό το καθεστώς δικτατορίας του Πινοτσέτ. Ένας ψηλός μελαχρινός άντρας, με σφιγμένα χαρακτηριστικά και νευρικότητα στις κινήσεις, μπαίνει σε ένα κτίριο όπου στεγάζονται τα γραφεία σύνταξης του αντιπολιτευόμενου περιοδικού Cauce. Συναντά μια συγκεκριμένη δημοσιογράφο, της τείνει την ταυτότητά του. Είναι ο Αντρές Αντόνιο Βαλενσουέλα Μοράλες, υπαξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών. Επιθυμεί να μιλήσει για όσα σφήνωσαν σαν σφαίρα στην καρδιά του, να μιλήσει για να σωθεί από τους αρουραίους που ροκανίζουν ό,τι έχει απομείνει ακόμα ζωντανό μέσα του, αποκαλύπτει τις φρικιαστικές πράξεις του καθεστώτος, δίνει ονόματα βασανιστών και θυμάτων.
 
Αντλώντας υλικό από αυτή την υπόθεση, η σπουδαία Χιλιανή συγγραφέας / ηθοποιός / σεναριογράφος Nona Fernández, έγραψε αυτό το συγκλονιστικό μυθιστόρημα τεκμηρίωσης, μυθιστόρημα κραυγή κόντρα στην αποσιώπηση και στη λήθη της ιστορίας της χώρας της. Χρησιμοποιώντας μια κινηματογραφική δαιμονισμένη αφήγηση σε ένα μείγμα πεζογραφίας, ντοκουμέντου, βιογραφίας και σεναρίου, η Fernández κάνει έναν αγώνα ενάντια στην επιλεκτική ή κατευθυνόμενη μνήμη. Με περίτεχνο τρόπο συνδυάζει δικές της αναμνήσεις με ιστορικά γεγονότα, δικά της αυτοβιογραφικά στοιχεία με την ομολογία του Αντρές, με τα πεπραγμένα και τα πρόσωπα που άφησαν ένα ισχυρό αποτύπωμα στη Χιλή, στους νεκρούς και στους ζωντανούς της.
 
Η ομολογία του Αντρές δημοσιεύεται, το περιοδικό κλείνει και ο Αντρές φυγαδεύεται ώστε να γλιτώσει από βέβαιο θάνατο. Μακριά από τη Χιλή, ξεκινά μια καινούργια ζωή στοιχειωμένος από νύχτα, κραυγές, ήχους, αρουραίους και κοράκια, από φωτογραφίες και βλέμματα των εξαφανισμένων.
 
Η αφηγήτρια / συγγραφέας μπαίνει βαθιά στη Ζώνη του Λυκόφωτος (αναφορά στην περίφημη τηλεοπτική σειρά όπου το εξωπραγματικό και το αδύνατο συναντούν την πραγματικότητα), ξεθάβει στοιχεία, ανακαλεί μνήμες για να ακολουθήσει η παρούσα ανασύνθεση μιας περιόδου φρίκης με αναρίθμητα θύματα και ανείπωτη βαναυσότητα. Οι νεκροί της Χιλής του Πινοτσέτ είναι "χώρες που τα σύνορά τους ορίζονται από την ίδια τους τη βιογραφία" και η Fernández τους  "βιογραφεί" ώστε να μη μείνουν μονάχα μια γελαστή παλιά φωτογραφία.
 
Η αφήγηση χωρίζεται σε κεφάλαια της Ζώνης του Λυκόφωτος: Είσοδος - Επαφή - Φαντάσματα - Διαφυγή.
 
Οι εκδόσεις Gutenberg, μέσω της σημαντικής σειράς Aldina, μας σύστησαν τη Fernández δυο χρόνια πριν με το "Space Invaders", προγενέστερο μυθιστόρημα, το οποίο συνομιλεί ανοιχτά και ουσιαστικά με τη "Ζώνη του Λυκόφωτος" που κυκλοφόρησε πολύ πρόσφατα σε εξαίρετη μετάφραση και εισαγωγικό σημείωμα του Κώστα Αθανασίου.
 
Λογοτεχνία αξιώσεων η υβριδική λογοτεχνία της Fernández για τη μεταμόρφωση των ανθρώπων από άγγελοι σε δαίμονες και δαίμονες σε μετανοούντες, για το πώς τα καθεστώτα καθορίζουν έθνη και ζωές, για τη μνήμη,για τη λήθη, για το ατομικό και συλλογικό τραύμα.
 
 
- Βραβείο Sor Juana Inez de la Cruz
- Υποψήφιο για το National Award μεταφρασμένης λογοτεχνίας για το 2021

Εκδόσεις Gutenberg / σειρά Aldina

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου