Κυριακή 26 Ιουλίου 2020

António Lobo Antunes, Ώσπου οι πέτρες να γίνουν ελαφρύτερες απ' το νερό

António Lobo Antunes, Ώσπου οι πέτρες να γίνουν ελαφρύτερες απ' το νερό

" - Θυμάσαι τι έκανες θυμάσαι τι έκανες; "
Ένα μαχαίρι που στάζει νωπό αίμα ζώου βυθίζεται σε σώμα ανθρώπινο ενώ "ο Μάρτης βάλθηκε να χτυπάει τα τζάμια του ανοιχτού παραθύρου".

Σαράντα χρόνια πριν, ο Πατέρας Ανθυπολοχαγός επιστρέφει από τον αποικιακό πόλεμο της Αγκόλας φέρνοντας μαζί του ως τρόπαιο ένα πεντάχρονο μαύρο αγόρι, το οποίο και θα αναθρέψει.

Σαράντα χρόνια μετά, ο Πατέρας και η Μητέρα μεταβαίνουν στο οικογενειακό τους σπίτι σε ένα χωριό της Πορτογαλίας για να τηρήσουν το έθιμο των χοιροσφαγίων. Όπως κάθε χρόνο, η οικογένεια ενώνεται: ο Πατέρας και η Μητέρα, η Κόρη κι ο υιοθετημένος Γιος - το μαύρο αγόρι της Αγκόλας - με τη σύζυγό του. Όλοι με μια τρύπα στην καρδιά.

Το παρελθόν και η μνήμη σε μόνιμη αγρύπνια γδέρνουν τις πληγές που ποτέ δεν επουλώθηκαν.

Ένας ψίθυρος: Αγάπη μου... Ένα ουρλιαχτό: Σκοτώστε... Πέτρες σε χρόνια και σώματα, πέτρες που θεραπεύονται και γίνονται ελαφρύτερες απ' το νερό.

Οι φωνές των ηρώων αφηγούνται με φλογισμένη ανάσα, συχνά διακόπτουν ή καλύπτουν η μία την άλλη καθώς η μνήμη φουντώνει, γίνεται ανεμοστρόβιλος γεγονότων και εικόνων.

Ο Πατέρας ζει με τη θύμηση της φρίκης του πολέμου όσο η Μητέρα, καρκινοπαθής, δαμάζει τις πέτρες που αιωρούνται γύρω της και μέσα της και κερνάνε μια λυπημένη Αγάπη.

Και ο Γιος μεγαλώνει με μια άνιση μάχη: αυτή του ρατσισμού και της ταπείνωσης. Ως μαύρος που "μυρίζει πιθηκίλα", με ένα "στόμα σαν νεκροταφείο", έχοντας υπάρξει μάρτυρας του βίαιου θανάτου του άλλου του πατέρα και της σφαγής της άλλης του μητέρας. Όλα επιστρέφουν, όλα τον καταδιώκουν, όλα τον πονάνε.

Κι εκείνο το φονικό μαχαίρι από το χέρι του, τελικά, δεν σκοτώνει τον Πατέρα. Σκοτώνει τον πόλεμο, τη φρίκη, τους πυροβολισμούς, τα βασανιστήρια των μαύρων, την απώλεια, την εκτέλεση της παιδικής του ηλικίας. Σκοτώνει το άδικο, την περιφρόνηση, την εχθρότητα, τις ομαδικές ψυχοθεραπείες.

Έγκλημα αναπόφευκτο, μνήμη αδυσώπητη και μια λέξη πέντε γράμματα: ΑΓΑΠΗ! Αγάπη - ναυάγιο, πέτρα βαριά σε οργισμένο ποτάμι.

Υψηλής ποιότητας πρόζα, ωμότητα και λυρισμός, γραφή απαράμιλλη από τον κορυφαίο συγγραφέα και ανατόμο της ανθρώπινης ψυχής, Antonio Lobo Antunes.

Και η μετάφραση της Μαρίας Παπαδήμα: Υποδειγματική.


Εκδόσεις Πόλις

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου