Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2020

Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ, Τα νιάτα του Μάρτιν Μπιρκ

Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ, Τα νιάτα του Μάρτιν Μπιρκ


Το κορυφαίο αυτό έργο της σουηδικής λογοτεχνίας κυκλοφόρησε το 1901 προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων και αποτέλεσε το λογοτεχνικό ντεμπούτο του Σέντερμπεργκ.
 
Αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα διαποτισμένο με τα στοιχεία του ερωτισμού, της μελαγχολίας, της ειρωνικής διάθεσης. Γεμάτο συναίσθημα, ποιητικότητα, ρομαντισμό και φιλοσοφική σκέψη για έναν κόσμο με σημάδια συλλογικής παρακμής. Ένα σύντομο έργο ενηλικίωσης του κεντρικού ήρωα σε τρία στάδια: η αθώα παιδική ηλικία, η φορτωμένη πόθους νιότη και η κατοπινή ωριμότητα, καλυμμένη σε ένα ομιχλώδες πέπλο ματαίωσης.
 
Ο Μάρτιν είναι ένα παιδί ονειροπόλο, η φύση μπροστά του παίρνει σάρκα και οστά, συνομιλεί μαζί του, οι τέσσερις εποχές γίνονται μέσα του εικόνες και λέξεις. Ο Μάρτιν θέλει να γίνει ποιητής. Μεγαλώνοντας σε ένα οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον καθωσπρεπισμού και με κυρίαρχη τη φιγούρα της δεσποτικής του μητέρας, ο Μάρτιν γίνεται δημόσιος υπάλληλος. Ο δρόμος που του έστρωναν οι νεράιδες-επιθυμίες γέμισε εμπόδια και το νεαρό αγόρι θάβει τα όνειρά του κάτω απ' το πυκνό χιόνι, στο βωμό του βιοπορισμού κι ενός ασφαλούς μέλλοντος που θα τον κάνουν εξέχον μέλος της κοινωνίας.
 
Ο Μάρτιν παλεύει με τις νόρμες, αμφισβητεί τη θρησκεία, οδηγείται στον μηδενισμό. Ο πυρετός μέσα του καίει σταθερά, η ζωή του μοιάζει με μπερδεμένο σενάριο με σκηνικά τις υποκριτικές συμπεριφορές και τις φτηνές διασκεδάσεις. Η μπουρζουαζία είναι θηλιά στο λαιμό, οι έρωτες εφήμεροι, η ψυχή του ένα άδειο βαγόνι εκτροχιασμένο σε χιονισμένο τοπίο. Τα νιάτα του γίνονται βορά στο θεριό του χρόνου.
 
Ο Μάρτιν γράφει για να αναπνέει, αποτυπώνει λέξεις σε ποιήματα χιονονιφάδες που χορεύουν στον αέρα. Και τα χρόνια περνούν. Και έρχεται η ωριμότητα. Και τα πρόσωπα που ο Μάρτιν κάποτε πολύ αγάπησε έγιναν σκιές σε νεκρική πομπή.

Τολμηρό για την εποχή του έργο, βαθιά φιλοσοφικό και επικριτικό. Στο στόχαστρο της γραφής του Σέντερμπεργκ μπαίνουν θέματα περί θρησκευτικής πίστης, μισογυνισμού, ρόλου των δύο φύλων, ανόδου και πτώσης του ανθρώπινου γένους.
 
Μεγαλειώδες μυθιστόρημα ιδεών για την κάθε είδους απώλεια, αριστοτεχνικά μεταφρασμένο από τα σουηδικά από την Αγγελική Νάτση, η οποία δημιούργησε ένα εντυπωσιακό επίμετρο για τον βίο και το έργο του Σέντερμπεργκ.
 
 
Εκδόσεις Αστάρτη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου