Στέλιος Π. Ροΐδης, Εποχές

 

Ο πολυγραφότατος εκφραστής του ποιητικού λόγου, Στέλιος Ροΐδης, πρωτοσυστήθηκε στο αναγνωστικό κοινό με την ποιητική του συλλογή "Μόδα", από τις εκδόσεις Οδός Πανός το 2002 και έκτοτε, σχεδόν κάθε ένα ή δυο χρόνια, ένα επόμενο έργο του βρίσκεται στις προθήκες των βιβλιοπωλείων και στα χέρια των αναγνωστών. Η παρούσα συλλογή, "Εποχές", κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ρώμη. Με λόγο πυκνό που ταλαντεύεται μεταξύ λυρισμού και αιχμηρότητας, τα ποιήματα του Ροΐδη, έκτασης δέκα γραμμών, μισής, μιας ή μιάμισης σελίδας, με μορφή στίχου ή πεζού λόγου, ξεχωρίζουν για το θεατρικό τους ύφος και τη μουσικότητά τους και θα μπορούσαν να αποτελούν μουσικές συνθέσεις, τραγούδια ή αποσπάσματα πυρετικών θεατρικών μονολόγων. Διόλου τυχαίο, μιας και ο Ροΐδης σπούδασε θέατρο και ασχολείται με τη μουσική και το ψυχόδραμα. Τα ποιήματα των "Εποχών" είναι υπαινικτικά, αλληγορικά, κοφτερά και τρυφερά μαζί και συνθέτουν ημιφωτισμένες σκιές σε εποχές που εναλλάσσονται. Θαμπό φθινόπωρο, βαρύς σκοτεινός χειμώνας, γλυκόπικρη αινιγματική άνοιξη και σοφό εκδικητικό καλοκαίρι σε τεμάχια αναμνήσεων. Αφήγηση και ερμηνεία, κυρίως, σε πρώτο και δεύτερο ενικό πρόσωπο, για απόηχους στιγμών που ήρθαν, φώτισαν, πέρασαν και έσβησαν.

 

Η είσοδος στο ποιητικό σύμπαν του Ροΐδη είναι σαν είσοδος σε πυκνό δάσος. Κάθε λέξη ισοδυναμεί με ένα άγγιγμα σε φύλλωμα, με ένα βήμα. Κάθε βήμα, με μια εσωτερική περιπλάνηση και με μια εικόνα με θέα προς τη μεγάλη θεατρική σκηνή του Κόσμου που πάνω της εκτυλίσσονται σκέψεις, χαρές, πίκρες, χωρισμοί, συναντήσεις, επανασυνδέσεις, αποχαιρετισμοί και κοφτά βλέμματα προς το τέλος που θα γεννήσει μια νέα αρχή.
 

Με βαθιά εσωτερικότητα, ωριμότητα, και, συχνά, παραληρηματική έκφραση, ο ποιητής / αφηγητής μονολογεί ή απευθύνεται στο υποκειμενικό του, στα χρόνια, στις κερδισμένες και χαμένες μάχες. Αποδέχεται την ήττα, θρηνεί αξιοπρεπώς και χαμηλόφωνα για ό,τι έχει γκρεμιστεί ή φθαρεί, με τη νιότη και τη φήμη φυλακισμένες σε ένα σώμα. Μιλάει για το ποίημα - καθρέφτη των ανθρώπων, για τον Μπόρχες που χαμογελάει ικανοποιημένος βλέποντας τις λέξεις να ανοίγουν φτερά για αλλού, για τους ανθρώπους που βάζουν συναγερμό εκεί που οι άλλοι βρίσκουν την ελευθερία τους, για τις σιωπηλές βιβλιοθήκες, για τη στολή που φοράμε για να υπάρξουμε, να αγαπήσουμε, να θυμηθούμε, να ξεχάσουμε. Μιλάει για τους άγνωστους και τους γνωστούς που συναντιούνται μέσα σε ένα κλειστό βιβλίο, για τα συνθήματα που έμειναν στη μέση, για τη Νύχτα εκείνη που δεν γεννήθηκε ακόμα, για την ημιτελή σελίδα που περιμένει το φθινόπωρο για να γίνει ολόκληρη ο ίδιος ο ποιητής, για μια ιστορία δυο ιστοριών που διαβάζουν την ιστορία τους μπροστά στο κοινό τους, για τις ριπές λέξεων που διαλέγουν τις φωνές που θα τις εκφράσουν.

Στο δεύτερο - άτυπο - μέρος της συλλογής υπό τον τίτλο "Φωτισμοί", ο ποιητής / αφηγητής ρίχνει μια σταγόνα φως σε πιο πικρές του εξομολογήσεις. Εδώ, η λεπτή ειρωνεία του πρώτου μέρους μετατρέπεται σε μελαγχολική γιορτή παραδοχής της προσωπικής και συλλογικής ήττας. Εδώ , τώρα, είναι αδιάκοπη νύχτα, έχει ανυποψίαστη σκοτεινιά, σιωπή, στεφάνι αγκάθινο, αποκαθήλωση και συγκατοίκηση με το "είναι όπως ακριβώς είναι.

Με φόντο τις εποχές που αλλάζουν, με σκηνικό βροχής, χιονιού, ήλιου φίλου και ήλιου εχθρού και σώματα παραδομένα κουρασμένα να πηγαινοέρχονται στο κέντρο της πολύβουης ζοφερής μεγαλούπολης αναμένοντας μια ετυμηγορία, στο κέντρο της σκηνής τα ποιήματα του Ροΐδη αφηγούνται, συγκινούν, προκαλούν ρίγος, υπενθυμίζουν παλιά καλοκαίρια, αντικρίζουν κατάματα τους θεατές, δείχνουν έναν άλλο τρόπο κι ένα σπίτι έξω απ΄ το χρόνο σαν ανοιχτό θέατρο. Τα ποιήματα στις "Εποχές" έχουν μετάξι, βελούδο, ήχο ζωής και παραίτησης, έχουν φροντισμένες και κακοφορμισμένες πληγές, έχουν κρυμμένες λάμες σαν αλήθειες που πονάνε.

Άξιος αφηγητής ποιητικών ιστοριών, ο Στέλιος Π. Ροΐδης, μετέτρεψε το βίωμα και τις εικόνες του σε υψηλής ποιότητας ποιήματα και πεζοποιήματα γεμάτα ρυθμό, αισθαντικότητα, ωμή ειλικρίνεια και θεατρική / κινηματογραφική ατμόσφαιρα που στα πλάνα τους αχνοφέγγουν οι μορφές του Τάσου Λειβαδίτη, του Μανόλη Αναγνωστάκη, της Κατερίνας Γώγου και του πύρινου λόγου της, του Σάμιουελ Μπέκετ και του Ρέιμοντ Κάρβερ.

Μια ποιητική συλλογή πέρα από τα καθιερωμένα, περίτεχνα και με ψυχή πλασμένη, αναγκαία, γενναιόδωρη, "με τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα", κατά τον Σεφέρη. 

Εκδόσεις Ρώμη