Ο Νίκος Φρατζέτης των βιβλίων, των εικόνων, των στιγμών, της τέχνης της ποίησης και του πεζοποιητικού λόγου, των συναισθημάτων, της ευγένειας και του ήθους, της σκέψης, της ενδοσκόπησης και της εξονυχιστικής παρατήρησης ρωγμών και γκρεμών, της θάλασσας, της πόλης, του κέντρου, των προαστίων, των μεγάλων δρόμων και των μικρών συνοικιών, των ρετιρέ και των υπογείων, των ανθρώπων δίπλα, απέναντι, μακριά και κοντά μας, του φίλου και του συντρόφου στη μοναξιά, στη χαρμολύπη και στον αγώνα.
Ο Νίκος Φρατζέτης, μετά τις ποιητικές συλλογές "Υπακοή", (εκδόσεις Άπαρσις, 2012) "Το τρένο και ο Φώκνερ" και "Η χαρτοπετσέτα", (αμφότερα από τις εκδόσεις Κίχλη, 2018 και 2020 αντίστοιχα) επιστρέφει με την τέταρτη πεζοποιητική του συλλογή "Ένα ταγκό στο Σαντιάγο", ξανά, από τις πάντα εξαιρετικές εκδόσεις Κίχλη, στη σειρά της ελληνικής ποίησης. Είκοσι τρία πεζοποιήματα - σπαρακτικά ανθρώπινα στιγμιότυπα ζωής ιδιωτικής, καθημερινής και -είτε επινοημένα, είτε αληθινά- εκφράζουν ανθρώπινους πολύπτυχους βυθούς και αποδεικνύουν το ταλέντο, την ευαισθησία και τις τεντωμένες κεραίες του Φρατζέτη που πιάνουν στον αέρα τον φόβο, την αγωνία και τα βαθύτερα ανθρώπινα αδιέξοδα σήμερα.
Ο Φρατζέτης, μια από τις πιο διακριτές ποιητικές φωνές της εποχής μας, πιάνει τον αθέατο σφυγμό εκείνων που αγωνιούν και θλίβονται, που ζουν όπως ζουν ενώ ονειρεύονται να ζήσουν κάπως αλλιώς, που βρίσκονται στα όριά τους ή τα ξεπερνούν, που εν μέσω βαριάς συννεφιάς διακρίνουν μια αχτίδα αττικού φωτός να τους χαμογελά δειλά, εκείνων που χορεύουν στη μέση του δρόμου, που βλέπουν λίγο ουρανό από το προσωπικό τους υπόγειο, που μετατρέπουν τη λύπη τους σε τραγούδι, που περιστρέφουν ένα σουγιά ώσπου να πάρουν μια απόφαση, εκείνων που το ζην τους είναι ένεση ευθανασίας πίσω από σφραγισμένο τζάμι.
Τέταρτη λοιπόν -σαφώς ωριμότερη- συλλογή αφηγηματικής ποίησης του Νίκου Φρατζέτη σε παρόμοια ατμόσφαιρα και παρόμοιο ρυθμό με τις τρεις προηγούμενες, στο γνώριμο εκρηκτικά ήσυχο ύφος του, με συγκινησιακή φόρτιση, κομμάτι καθρέφτη της σκληρής πραγματικότητας με τα ναυάγια και τις ήττες να πρωταγωνιστούν, με την ελπίδα να κρύβεται τρομαγμένη πίσω από τον ίσκιο της απελπισίας, με τη ζωή να είναι όπως τη ζούμε μισώντας και αγαπώντας την, με ανθρώπινες ιστορίες, με αλληγορίες απολογισμών βίου ραγισμένου και όλα αυτά, έτσι όπως περιέχονται στη συλλογή "Ενα ταγκό στο Σαντιάγο", φανερώνουν το ασύλληπτο βάθος της δημιουργικής σκέψης του ποιητή αλλά και την εξαίρετη καλοδουλεμένη τέχνη της έκφρασής του, την ικανότητα σύλληψης της προσωπικής και συλλογικής αλήθειας καθώς και την ικανότητα αναμέτρησής του με τ' ανθρώπινα.
Εδώ συνυπάρχουν το ημίφως που παίρνει φως από το στιγμιαίο ξέσπασμα μιας λευκής αστραπής, το σκοτάδι, το γαλάζιο τ' ουρανού και το χρώμα που αποκτά η βροχή ανάλογα το τοπίο, τα πένθιμα και τα μικρά γιορτινά, η λύπη, η απόγνωση, η ανακούφιση, οι καθημερινές τραγωδίες, τ' αστέρια και τα σύννεφα.
Η ευθύβολη ποίηση του Φρατζέτη κάνει αναφορά στη ζωή και στην κίνηση κάτω απ' τους ηλεκτρικούς λαμπτήρες, στη διαρκή προσπάθεια του φίλου να αντλήσει κουράγιο απ΄ το οτιδήποτε -για τους άλλους- αλλόκοτο και ιδιαίτερο, στο αντικείμενα που, με ευλάβεια, φυλάμε και αγγίζουμε μέσα στα σπίτια μας γιατί υπήρξαν μάρτυρες κλαυθών και γέλιων, αγκαλιασμάτων και αποχωρισμών μας. Εδώ υπάρχει ο κυνηγημένος που κρατάει σφιχτά στα χέρια του μια μπάλα ενώ στο μυαλό του οι αναμνήσεις τρέχουν σε κούρσα ταχύτητας. Υπάρχουν εκείνη και εκείνος και το νερό της βροχής στην κενή χωριστή ζωή τους. Κι εκείνο το συνταρακτικό Τσίμπημα που άλλοτε χάιδευε την καρδιά κι ύστερα χάθηκε αφήνοντας πίσω του οδύνη, πορεία προς την τρέλα, προσμονή κι ένα ξένο τσίμπημα. Και η νύχτα που άλλαξαν όλα, η επιστροφή κι η άμεση αναχώρηση χωρίς συμμάχους.
Μια προσευχή - θρήνος και κληρονομιά που φέρνει ουράνια δάκρυα και λύτρωση. Εκείνος που ακροβατεί σε μια σκαλωσιά και βρίσκει τον εαυτό του αιωρούμενος πάνω απ΄τη γη.
Μια γνωριμία με μεσολαβητή τον Μπέκετ και μια φράση σε ηχώ και επανάληψη. Ο άντρας που, εν πλήρει συνειδήσει, πέφτει στις γραμμές του τρένου. Η δύση του ήλιου και η σημασία της ανατολής, με δάχτυλα σφιχτά μπλεγμένα σε κοινό βίο. Το άρωμα κι η ανάμνηση του πρώτου καλοκαιριού. Οι άνθρωποι κι οι ιστορίες τους που κρύβουν τραύματα, βαρίδια και άηχες εκρήξεις πίσω από χαμόγελα και ανοιχτές αγκαλιές.
Ένα ταγκό στη μέση του δρόμου - τρόμου ανάμεσα σε δακρυγόνα, κι όλα θα γίνουν ταξίδι βημάτων σε ένα ταγκό κόντρα στο κακό και την τυραννία. Η γέννα μιας γάτας που αλλάζει την καθημερινότητα και η μπαλκονόπορτα αποκτά ανεμπόδιστη θέα. Μια αγωνιώδης προσμονή στην αποβάθρα για εκείνο που δεν ήρθε παρά έφερε άρνηση μέσω οθόνης κι ένα δάκρυ σταγόνα στον άνεμο. Ένας απρόσμενος εχθρός ανταριάζει τη θάλασσα που καταπίνει όνειρα, ελπίδες και προσευχές.
Μια καρτ ποστάλ ενός παλιού μαγέρικου λίγο πριν την καταιγίδα. Το παιχνίδι της μνήμης για μια μέρα γιορτής. Ο άνθρωπος που σημείωνε μανιωδώς αριθμούς κι η έκλαμψη της ευτυχίας μπροστά στο ανοιχτό ψυγείο. Τα ουράνια σώματα έχασαν την ικανότητα να μιλούν γιατί ένα μικρό αστέρι ήρθε κι έχτισε σπίτι στο κέντρο μιας καρδιάς. Ο Βαν Γκογκ στριφογυρίζει τον σουγιά του εν είδει στοιχήματος με ψέματα και αλήθειες
Στιγμιότυπα ανθρώπων ηττημένων που συγκινούν, ανεβάζουν ένα κόμπο στο λαιμό,που προκαλούν θαυμασμό για τα λιτά, απέριττα και ουσιαστικά εκφραστικά μέσα του Φρατζέτη, ο οποίος, χωρίς στολίδια και καλολογικά στοιχεία, χωρίς μοντάζ και επεξεργασίες προς δημιουργία εύκολου εντυπωσιασμού, άμεσα και καθαρά, καταγράφει στιγμές αναζήτησης λύσεων, ερώτων και αστεριών, στιγμές όπου οι μνήμες, οι μυρωδιές, οι θάλασσες και οι σταυροί κυλούν σαν νερό ανάμεσα σε δάχτυλα μαζί με γη κι ουρανό, στιγμές που τα δυνατά βήματα ενός ταγκό γίνονται μέδουσες στο κακό που μας στοιχειώνει.
Η ζωή μας ένα ταγκό, ένα αστέρι, ένας απρόσμενος εχθρός, ένας ήλιος πίσω από μαύρα σύννεφα, ένας σουγιάς, μια καρτ ποστάλ, μια προσευχή, τα σπίτια και τα αντικείμενά μας /τους, μια αιώνια αναμονή σε μια αποβάθρα.
Η ζωή μας έτσι όπως μαγικά και ρεαλιστικά προσλαμβάνεται και αποτυπώνεται μέσω της ψυχής, της ευαισθησίας και της σπάνιας εκφραστικής / κινηματογραφικής / ποιητικής ματιάς του Νίκου Φρατζέτη.
Εκδόσεις Κίχλη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου